Nie ma obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego na ten dzień – wynika z odpowiedzi Ministerstwa Finansów na pytania Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.
Z pisma wynika, że spółka może postąpić na dwa sposoby.
Sposób pierwszy: można sporządzić dwa sprawozdania, tj. za okresy: od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r. i od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r., a w międzyczasie zamknąć tylko księgi do celów podatkowych (na 30 kwietnia 2021 r.).
Rozwiązanie drugie polega na wydłużeniu roku obrotowego spółki do 30 kwietnia 2021 r. (gdy jest on równy kalendarzowemu). Wówczas będzie on trwał od 1 stycznia 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. i za ten okres trzeba będzie sporządzić sprawozdanie finansowe. Kolejny rok obrotowy będzie obejmował okres od 1 maja 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. (patrz infografika).
Stanowisko MF potwierdza to, co napisaliśmy w artykule „Księgowi i biura rachunkowe przed decyzją o zamknięciu ksiąg” (DGP nr 215/2020). Cytowani przez nas wtedy eksperci prezentowali pogląd, że zamknięcie ksiąg na dzień poprzedzający dzień uzyskania przez spółkę komandytową statusu podatnika CIT będzie tylko techniczną czynnością.
– To najbardziej praktyczne rozwiązanie, które pozwoli uniknąć wielu dodatkowych obowiązków – tłumaczył Dariusz Gałązka, biegły rewident i partner w Grant Thornton.
Możliwość opodatkowania spółki komandytowej dopiero od 1 maja 2021 r. przewiduje przepis przejściowy nowelizacji z 28 listopada 2020 r. ustaw o PIT, CIT, podatku zryczałtowanym i innych ustaw (Dz.U. poz. 2123). Z art. 12 ust. 3 wynika, że „z dniem poprzedzającym dzień uzyskania przez spółkę komandytową (…) statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych spółka ta jest obowiązana do zamknięcia ksiąg rachunkowych”.
Zarazem, jeżeli ostatni dzień roku obrotowego takiej spółki komandytowej przypada w okresie od 31 grudnia 2020 r. do 31 marca 2021 r., spółka ta może nie zamykać ksiąg rachunkowych na ten dzień i kontynuować rok obrotowy do 30 kwietnia 2021 r. (art. 12 ust. 4).
Taki ukłon w stronę spółek komandytowych okazał się sporą zagwozdką dla księgowych. Nie było bowiem jasne, czy trzeba:
  • dwukrotnie zamknąć księgi i sporządzić dwa sprawozdania: jedno na koniec roku obrotowego (np. 31 grudnia 2020 r., jeżeli rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym) i drugie na 30 kwietnia 2021 r.,
  • czy może wydłużyć rok obrotowy i sporządzić jedno sprawozdanie, obejmujące ten wydłużony rok.
Oba te rozwiązania miały zarówno wady, jak i zalety.

Proste rozwiązanie

Pojawiła się też trzecia koncepcja, czyli sporządzenie sprawozdań finansowych na ogólnych zasadach, za okresy: od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. (zakładając, że rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym) i od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. Oczywiście nie zwalniałoby to z obowiązku zamknięcia ksiąg na 30 kwietnia br., ale tylko dla celów podatku dochodowego.
Z odpowiedzi Ministerstwa Finansów wynika, że to rozwiązanie jest poprawne. „Gdy spółka komandytowa uzyska status podatnika CIT z dniem 1 maja 2021 r., to wówczas jest zobowiązana – wyłącznie dla celów podatkowych – do zamknięcia ksiąg rachunkowych na dzień poprzedzający ten dzień (tj. na dzień 30 kwietnia 2021 r.)” – wyjaśnił resort.
Dodał, że w takiej sytuacji spółka komandytowa nie ma obowiązku sporządzenia sprawozdania finansowego na 30 kwietnia 2021 r. Powołał się przy tym na art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości, zgodnie z którym sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 2, oraz na inny dzień bilansowy.
W opinii MF wymienione w tym przepisie dni nie obejmują zamknięcia ksiąg rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 3 ustawy nowelizującej, czyli na 30 kwietnia.
Ze stanowiska resortu wynika wręcz, że nie można sporządzić dwóch sprawozdań: jednego na koniec roku obrotowego (np. 31 grudnia 2020 r., jeżeli rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym) i drugiego na 30 kwietnia 2021 r.
Ministerstwo przypomniało, że można jedynie wydłużyć rok obrotowy spółki do 30 kwietnia 2021 r. (gdy jest on równy kalendarzowemu). Wówczas będzie on trwał od 1 stycznia 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. i za ten okres będzie sporządzane sprawozdanie finansowe. Kolejny rok obrotowy będzie obejmował okres od 1 maja 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.

Renegocjacja umowy

Ministerstwo Finansów wyjaśniło też, że jeżeli spółka zdecyduje się na wydłużenie roku obrotowego, to nie będzie konieczności zmiany audytora badającego sprawozdanie finansowe. Wystarczające będzie renegocjowanie umowy. Może ono dotyczyć np. zwiększonego nakładu pracy firmy audytorskiej w związku z wydłużeniem roku obrotowego, przy jednoczesnym skróconym roku obrotowym 2021, a także przesunięciem terminów odnośnie do wydania przez biegłego sprawozdania z badania za 2020 r.

Dodatkowe obowiązki

Wydłużenie roku obrotowego spowoduje, że trzeba będzie jeszcze raz przeprowadzić niektóre czynności inwentaryzacyjne. Niektóre aktywa bowiem inwentaryzuje się w okresie od trzech miesięcy przed dniem bilansowym do 15 dni po dniu bilansowym. W takim przypadku, jeśli dany podmiot chce zakończyć rok obrotowy 30 kwietnia br., to nie może rozpocząć procesów inwentaryzacyjnych przed 1 lutego 2021 r. ©℗
Skutki nadania od 1 maja 2021 r. spółce komandytowej statusu podatnika CIT