Subskrybuj nas na Youtube
Kto nabywa lokal spółdzielczy na licytacji komorniczej, musi liczyć się z tym, że zapłaci podatek od czynności cywilnoprawnych. Zwolnienie przysługuje tylko przy nabyciu własności nieruchomości, a nie prawa do lokalu – orzekł NSA
Sprawa dotyczyła podatniczki, która kupiła od komornika spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w Lublinie za niespełna 170 tys. zł. Do urzędu skarbowego wpłynęło postanowienie sądu rejonowego potwierdzające wyniki przeprowadzonej egzekucji przeciwko dłużnikowi, który wcześniej zajmował ten lokal.
Naczelnik urzędu wezwał wówczas kupującą do złożenia deklaracji PCC-3 i zapłaty 2-procentowego podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z nabyciem prawa do lokalu. Kobieta złożyła zeznanie, ale w polu określającym kwotę podatku wpisała „0 zł”. Do złożonej deklaracji dołączyła pismo, w którym twierdziła, że nie powinna płacić podatku, bo sądowe postanowienie o egzekucji nie może być traktowane tak samo jak umowa sprzedaży, podlegająca opodatkowaniu PCC.
Argumentowała, że w jej sprawie ma zastosowanie art. 2 ust. 3 ustawy o PCC, który zwalnia z podatku umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym. Dodała, że zgodnie z art. 1713 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1222) do egzekucji ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości. A dla niej ustawodawca przewidział zwolnienie z PCC.
Naczelnik urzędu był jednak innego zdania i wszczął postępowanie podatkowe. Wyjaśnił, że na gruncie przepisów o PCC nabycie spółdzielczego prawa w postępowaniu egzekucyjnym jest traktowane jako sprzedaż prawa majątkowego, a nie rzeczy i nie podlega wyłączeniu z opodatkowania. Natomiast powołane przez podatniczkę regulacje ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dotyczą procedury egzekucyjnej, a nie charakteru prawa do lokalu. Z tego powodu naczelnik uznał, że wylicytowana kwota odpowiada wartości rynkowej mieszkania i kupująca powinna uiścić 3,4 tys. zł podatku. W związku z tym wydał decyzję określającą podatek do zapłaty.
Kobieta złożyła odwołanie do Izby Skarbowej w Lublinie, ale nieskutecznie. Dyrektor izby stwierdził, że własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nie jest rzeczą, tylko należy do ograniczonych praw rzeczowych.
Argumentów podatniczki nie uwzględniły też Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oraz Naczelny Sąd Administracyjny. Oba stwierdziły, że skarżąca nabyła w toku egzekucji prawo, a nie rzecz. W uzasadnieniu wyroku NSA sędzia Tomasz Zborzyński wyjaśnił, że faktycznie nabycie nieruchomości i prawa spółdzielczego to podobne transakcje, ale pominięcie praw majątkowych w przepisie o zwolnieniu z PCC nie może być uznane jako przeoczenie. Taki był zamiar ustawodawcy i przejaw realizacji polityki podatkowej państwa – stwierdził NSA.
Nabycie nieruchomości i prawa spółdzielczego to podobne transakcje, ale nie identyczne. W przepisie o zwolnieniu z PCC celowo pominięto prawa majątkowe. To nie przeoczenie ustawodawcy
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 16 maja 2014 r., sygn. akt II FSK 1354/12.