Wielu podatników ma problemy z tzw. pustymi fakturami. Zazwyczaj mianem pustej faktury określają oni taką, która nie dokumentuje żadnej rzeczywistej transakcji, tym niemniej została wystawiona. Oprócz tego został na niej naliczony VAT. Zdaniem niektórych podatników, przypadek taki powinien być w zasadzie obojętny z podatkowego punktu widzenia. Czy tak jest faktycznie?
TOMASZ MICHALIK
doradca podatkowy, partner MDDP
Tak jednak nie jest. Zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę VAT, jest ona obowiązana do zapłaty tego podatku. Przepis ten ma charakter sankcyjny, albowiem wiąże konieczność zapłaty podatku z samym tylko wystawieniem faktury.
Konstrukcja ta oparta jest na regulacji art. 203 Dyrektywy 2006/112, który przewiduje, że każda osoba, która wykazuje VAT na fakturze jest zobowiązana do zapłaty podatku. Należy jednak zaznaczyć, że regulacja wspomnianego już art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie jest szczęśliwie skonstruowana. Odnosi się bowiem do samej konieczności zapłaty podatku wykazanego na fakturze, podczas gdy w przypadku podatników VAT podatek ów powinien być po prostu uwzględniony w standardowym rozliczeniu. Na tle tego przepisu wykształciła się praktyka, zgodnie z którą w przypadku podatników VAT przyjmuje się, że podatek wynikający z takiej faktury powinien być po prostu uwzględniany w deklaracji za dany okres rozliczeniowy.
Warto zauważyć, że nie ma przy tym znaczenia formalny status wystawcy faktury. Ustawa przewiduje bowiem konieczność zapłaty podatku przez każdego wystawcę bez względu na to, czy jest on podatnikiem VAT czy też nie. Tym samym art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług znajdzie zastosowanie w każdym przypadku, gdy zostanie wystawiona faktura. Zatem obejmuje zarówno przypadki, gdy doszło do sprzedaży, ale sprzedaż ta był zwolniona lub nieopodatkowana, jak również przypadki, gdy faktura nie dokumentuje żadnej czynności - jest więc fakturą pustą.
Not. KT
