Ustanowienie spółdzielczego własnościowego lub lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego podlega VAT. Otrzymanie części wkładu mieszkaniowego lub budowlanego powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.
W przypadku ustanowienia spółdzielczych praw do lokalu obowiązujące przepisy przewidują szczególny moment powstania obowiązku podatkowego w VAT. Tomasz Beger, doradca podatkowy w KZWS Spółka Doradztwa Podatkowego, wyjaśnia, że regulacje ustawy o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) jednoznacznie wskazują, iż ustanowienie spółdzielczego własnościowego lub lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego uznawane jest za dostawę towarów, a co za tym idzie - podlega co do zasady opodatkowaniu VAT.
- Duże wątpliwości budzi natomiast ustalenie właściwego momentu wykazania takiej dostawy. Należy bowiem pamiętać, że ustawa w specyficzny sposób określa w tym przypadku moment powstania obowiązku podatkowego - wskazuje nasz rozmówca. Ekspert wyjaśnia, że zaistnieje on z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż w momencie ustanowienia spółdzielczego prawa do lokalu.
- Istotne przy tym jest to, że częściowe wniesienie wkładu skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego także jedynie w części - podkreśla Tomasz Beger.
Nasz rozmówca wyjaśnia to na następującym przykładzie. Załóżmy, że w dniu 1 stycznia 2007 r. pomiędzy spółdzielnią a jej członkiem zawarto umowę o budowę lokalu mieszkalnego. Równocześnie określono wartość wkładu budowlanego na 210 tys. zł i terminy jego wpłaty w formie trzech równych rat: 1 lutego, 1 czerwca i 1 października. Spółdzielca faktycznie wpłacił raty w terminie 1 marca, 1 lipca i 15 października. Budowę zakończono 15 września i zawarto umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W takim przypadku obowiązek podatkowy powstanie:
- 1 marca - w odniesieniu do pierwszej, faktycznie wpłaconej raty,
- 1 lipca - w odniesieniu do drugiej, faktycznie wpłaconej raty,
- 15 września - w odniesieniu do pozostałej części - kwestia późniejszej wpłaty jest bez znaczenia, bo pod tą datą podpisano umowę ustanawiającą prawo do lokalu.
MAGDALENA MAJKOWSKA