Podatnicy ryczałtu ewidencjonowanego nadal obowiązani są płacić zaliczki miesięczne. Nie muszą jednak składać deklaracji miesięcznych. O deklaracjach miesięcznych i zaliczkach zapomnieć mogą również podatnicy karty podatkowej, chyba że utracą prawo do opodatkowania w tej formie.

Podobnie jak podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, również podatnicy ryczałtu muszą obliczać i płacić podatek co miesiąc. Nie dotyczy ich jednak obowiązek składania deklaracji miesięcznych. Za każdy miesiąc obliczony ryczałt podatnik wpłaca na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za grudzień w terminie złożenia zeznania. Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych. Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli: • w roku poprzedzającym rok podatkowy: a) uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nie przekraczającej 250 tys. euro lub b) uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 250 tys. euro, • rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej – bez względu na wysokość przychodów. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych opłacają również podatnicy, którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy prowadzili działalność samodzielnie lub w formie spółki, z której przychody były opodatkowane wyłącznie w formie karty podatkowej, lub za część roku były opodatkowane w formie karty podatkowej i za część roku na ogólnych zasadach, a łączne przychody w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 250 tys. euro. W tych przypadkach przychody opodatkowane w formie karty podatkowej oblicza się wyłącznie na podstawie wystawionych faktur lub rachunków.

Kliknij, aby powiększyć

A Zaliczki kwartalne

Podatnicy płacący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą zdecydować się na płacenie zaliczek kwartalnych. Nie wszyscy mają jednak wybór. Dotyczy to wyłącznie tych podatników, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki – w roku poprzedzającym rok podatkowy – nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25 tys. euro. Zaliczki kwartalne płaci się w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony. Za ostatni kwartał roku podatkowego zaliczki płaci się w terminie złożenia zeznania. Podatnicy, którzy wybrali opłacanie ryczałtu co kwartał, muszą do 20 stycznia zawiadomić o tym naczelnika urzędu. Jeżeli do 20 stycznia podatnik nie zgłosi likwidacji działalności gospodarczej, nie dokona wyboru innej formy opodatkowania czy nie zawiadomi o zaprzestaniu opłacania ryczałtu co kwartał, będzie musiał go płacić w ten sposób dalej.

PRZYKŁAD: RYCZAŁT PŁACONY KWARTALNIE Podatnik świadczy usługi pośrednictwa w sprzedaży samochodów. Jego ubiegłoroczne przychody wyniosły równowartość w złotych 20 tys. euro. Chce płacić ryczałt kwartalnie. Będzie mógł skorzystać z tej możliwości. Z kwartalnego sposobu płacenia ryczałtu mogą bowiem skorzystać ci podatnicy, u których otrzymane przychody z prowadzonej działalności nie przekroczyły – w roku poprzedzającym rok podatkowy – kwoty stanowiącej równowartość 25 tys. euro. W tym przypadku warunek ten został spełniony. Podatnik może zatem płacić ryczałt do 20 dnia następnego miesiąca po upływie kwartału, z który ryczałt ma być opłacany. Czyli za pierwszy kwartał do 20 kwietnia. Za ostatni kwartał roku podatkowego ryczałt płacony jest w terminie złożenia zeznania. Decydując się na opłacanie ryczałtu w ten sposób podatnik musi pamiętać, by do 20 stycznia roku podatkowego zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. Jeżeli do 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosi likwidacji działalności gospodarczej, nie dokona wyboru innej formy opodatkowania lub nie zawiadomi naczelnika urzędu skarbowego o zaprzestaniu opłacania ryczałtu co kwartał, uważa się, że nadal opłaca ryczałt w ten sposób.

WAŻNE



W razie utraty warunków do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, podatnik jest obowiązany, poczynając od dnia, w którym nastąpiła utrata tych warunków, zaprowadzić właściwe księgi – chyba że jest zwolniony z tego obowiązku – i opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach. W stosunku do podatników podlegających za część roku opodatkowaniu na ogólnych zasadach, za podstawę do określenia podatku dochodowego przyjmuje się dochód osiągnięty po utracie warunków do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

B Złożenie deklaracji

Ryczałtowcy muszą złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W przeciwieństwie do podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych czy liniowców czasu na dopełnienie tego obowiązku jest mniej. Termin złożenia zeznania PIT-28 mija 31 stycznia. Za 2006 rok PIT należy zatem złożyć do końca stycznia 2007 roku.

Karta podatkowa

Zryczałtowany podatek dochodowy może być płacony także w formie karty podatkowej. Nie każdy jednak może skorzystać z tej możliwości. Ustawodawca określił, jaka działalność może być opodatkowana w ten sposób. Ale oprócz tego, że podatnik prowadzi określoną działalność, musi spełniać inne dodatkowe warunki. Podatnik, który chce skorzystać z opodatkowania w formie karty podatkowej, musi złożyć wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie. We wniosku zgłasza prowadzenie działalności wymienionej w jednej z 12 części tabeli. Przy prowadzeniu działalności podatnik nie może korzystać z usług osób niezatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne. Nie można też prowadzić innej poza podlegającą opodatkowaniu kartą działalności gospodarczej. Ten wymóg dotyczy także małżonka podatnika. Z karty nie mogą skorzystać ponadto osoby wytwarzające wyroby opodatkowane akcyzą. Nie wyłącza opodatkowania w formie karty podatkowej: • prowadzenie przez podatnika działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej, w elektrowniach wodnych i wiatrowych, o mocy oddawanej do 5 tys. kilowatów oraz wytwarzanie biogazu • osiąganie przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze – z których przychody (dochody) podlegają odrębnemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym na ogólnych zasadach. Dla ustalenia wysokości podatku płaconego w formie karty podatkowej istotne jest to, czy i ile osób zatrudnia podatnik. Jeżeli podatnik we wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej zgłosi prowadzenie działalności w różnym zakresie lub prowadzi działalność w odrębnych zakładach, łączne zatrudnienie nie może przekroczyć stanu zatrudnienia określonego dla zakresu działalności, dla którego przewidziano najwyższy stan zatrudnienia, i to również wtedy, gdy działalność jest prowadzona w formie spółki cywilnej. Jest tylko jedno zastrzeżenie: łączna liczba wspólników oraz zatrudnionych pracowników nie przekraczać stanu zatrudnienia określonego odpowiednimi przepisami. Przy ocenie warunków uzasadniających opodatkowanie w formie karty podatkowej i ustalaniu wysokości podatku dochodowego do liczby pracowników wlicza się również osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę nakładczą oraz członków rodziny mających inne niż podatnik miejsce pobytu stałego lub czasowego. Wpływu na możliwość skorzystania z karty nie będzie miało natomiast zatrudnienie członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym z podatnikiem. Gdy działalność prowadzona jest przez wspólników, będzie to dotyczyło tylko członków rodziny jednego ze wspólników.

PRZYKŁAD: USTALENIE WYSOKOŚCI PODATKU Podatnik świadczący usługi weterynaryjne zdecydował się na opodatkowanie uzyskiwanych dochodów w formie karty podatkowej (spełniał warunki pozwalające na wybór tej formy opłacania podatku). Nie zatrudnia pracowników. W złożonym przez siebie wniosku o zastosowanie tej formy opodatkowania zadeklarował, że na wykonywanie zawodu miesięcznie przeznaczy 80 godzin. Naczelnik urzędu skarbowego uwzględnił wniosek o zastosowanie karty podatkowej i wydał decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej w kwocie 582,40 zł. Kwota ta jest wynikiem zastosowania stawek określonych w części IX załącznika nr 3 do ustawy określającego wysokość karty podatkowej dla lekarzy weterynarii wykonujących miesięcznie zawód w przedziale od 48 do 96 godzin: 326,40 + (32 [liczba godzin będąca różnicą między liczbą 80 i 48] x 8 zł) = 326,40 + 256 = 582,40 zł.

C Brak dokumentacji i zeznań

Największą zaletą karty podatkowej oprócz stałych stawek podatku jest również zwolnienie podatników od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Minusem natomiast konieczność wystawiania na żądanie klienta rachunków i faktur stwierdzających sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi. To pociąga za sobą konieczność przechowywania w kolejności numerów kopii tych rachunków i faktur w okresie pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub fakturę. Podatnicy, którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy opłacali podatek dochodowy na ogólnych zasadach lub w innej formie niż karta podatkowa albo którzy w roku podatkowym rozpoczęli działalność w okresie przed doręczeniem decyzji ustalającej opodatkowanie w formie karty podatkowej, nie mogą korzystać ze zwolnień przewidzianych dla kartowiczów. Wyłączenie przywileju niewpłacania zaliczek, składania zeznań i prowadzenia ksiąg nie może jednak trwać dłużej niż cztery miesiące. Kwoty podatku dochodowego zapłacone w okresie przed doręczeniem decyzji ustalającej opodatkowanie w formie karty podatkowej zalicza się na poczet podatku wynikającego z tej decyzji.

PRZYKŁAD: PODATEK PRZED OTRZYMANIEM DECYZJI Podatnik w kwietniu rozpoczął działalność gospodarczą – usługi edukacyjne w zakresie udzielania lekcji na godziny. Uzyskał wpis do ewidencji. Następnie złożył właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej. Zanim otrzymał decyzję ustalającą wysokość karty podatkowej, musiał założyć i prowadzić księgę przychodów i rozchodów, a po zakończeniu miesiąca złożyć (nie później niż do 20 dnia następnego miesiąca) deklarację PIT-5 i wpłacić obliczony podatek. Taki stan może trwać nie dłużej niż cztery miesiące. Tak też było i w tym przypadku. Podatnik w lipcu otrzymał decyzję, z której wynikało, że kartę podatkową ustalono w wysokości 267,20 zł za miesiąc. Od tej pory podatnik co miesiąc opłaca do 7 dnia następnego miesiąca kartę podatkową, a za grudzień – do 28 dnia tego miesiąca.

Podatnicy, którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy opłacali podatek w formie karty podatkowej, muszą do dnia otrzymania decyzji ustalającej wysokość podatku opłacać go w tej formie w wysokości stawki określonej w decyzji ustalającej jej wysokość na rok poprzedni. Kwoty podatku dochodowego zapłacone w okresie przed doręczeniem decyzji ustalającej opodatkowanie w formie karty podatkowej zalicza się na poczet podatku wynikającego z tej decyzji.

Potrzebny wniosek

Tak jak w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego, również w przypadku karty potrzebny jest wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej. Wniosek należy złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, nie później niż do 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego, należy to zrobić najpóźniej przed rozpoczęciem działalności. Podobnie jak przy rozwiązaniach stosowanych w przypadku ryczałtu, tu również, jeśli do 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosi likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokona wyboru innej formy opodatkowania, będzie opodatkowany w ten sam sposób. W przypadku działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa jeden ze wspólników. Właściwy miejscowo w sprawie podatku dochodowego opłacanego w formie karty podatkowej jest naczelnik urzędu skarbowego według miejsca położenia zorganizowanego zakładu, wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji działalności gospodarczej. Gdy zgłoszenia działalności do ewidencji nie było lub gdy działalność jest wykonywana bez posiadania zorganizowanego zakładu, wniosek należy złożyć do urzędu właściwego według miejsca zamieszkania podatnika lub siedziby spółki. Jeśli nie można ustalić siedziby spółki, wybieramy urząd właściwy według miejsca zamieszkania jednego ze wspólników. Może się też zdarzyć, że działalność jest prowadzona w kilku zorganizowanych zakładach na terenie objętym właściwością miejscową kilku naczelników urzędów skarbowych. Wówczas właściwość ustala się według miejsca wskazanego przez podatnika jako siedzibę działalności

Podatnik ma wybór

W przeciwieństwie do ryczałtu ewidencjonowanego podatnik może zrzec się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej. Może to zrobić w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej. Taka decyzja pociąga za sobą określone konsekwencje. Od pierwszego dnia miesiąca następującego po zrzeczeniu się karty podatnik musi zaprowadzić ewidencję i płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych albo właściwe księgi i płacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

PRZYKŁAD: REZYGNACJA Z KARTY PODATKOWEJ Podatnik, który zdecydował się na opodatkowanie w formie karty podatkowej, postanowił zrzec się tej formy opłacania podatku. Ma na to 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość podatku. Ze zrzeczeniem się związane są jednak pewne obowiązki. Podatnik musi do końca miesiąca, w którym zrzekł się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej, płacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach. W tym przypadku podatnik jest obowiązany wpłacić – w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty podatkowej – różnicę pomiędzy kwotą podatku dochodowego obliczonego na ogólnych zasadach za okres od początku roku do końca miesiąca, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty podatkowej, a kwotą podatku dochodowego zapłaconego w formie karty podatkowej, w okresie przed zrzeczeniem się opodatkowania w tej formie.

Do końca miesiąca, w którym podatnik zrzekł się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej, trzeba też opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach. Podatnik w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty podatkowej, musi wpłacić różnicę pomiędzy kwotą podatku dochodowego obliczonego na ogólnych zasadach za okres od początku roku do końca miesiąca, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty podatkowej, a kwotą podatku dochodowego zapłaconego w formie karty podatkowej, w okresie przed zrzeczeniem się opodatkowania w tej formie.

Zmniejszenie podatku

W razie rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, podatek w formie karty podatkowej za okres od dnia rozpoczęcia działalności do końca pierwszego miesiąca pobiera się w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień. Ta zasada ma zastosowanie także do podatników, którzy korzystali ze zwolnienia od podatku dochodowego i którym okres tego zwolnienia upłynął z pierwszym dniem danego miesiąca.

PRZYKŁAD: PODATEK MOŻNA ZMNIEJSZYĆ Podatnik w ciągu roku rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej (usługi parkingowe). Jako formę opodatkowania wybiera kartę podatkową. Miesięczna stawka karty ustalona zostaje na kwotę 1609 zł. W pierwszym miesiącu prowadzenia działalności podatnik zapłaci jednak mniej. Stanie się tak dlatego, że w razie rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego podatek w formie karty podatkowej za okres od dnia rozpoczęcia działalności do końca pierwszego miesiąca pobiera się w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień. Ponieważ podatnik prowadził działalność przez 15 dni, zapłaci 804,50 zł [(1609: 30) x 15] = 804,50 zł.

W razie likwidacji działalności w ciągu roku podatkowego i zgłoszenia tego naczelnikowi urzędu skarbowego, podatek w formie karty podatkowej za ostatni miesiąc prowadzenia działalności pobiera się za okres do dnia zaprzestania działalności w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień. Podatnik może też zgłosić zawieszenie działalności. W przypadku zgłoszenia przez podatnika przerwy w prowadzeniu działalności w danym roku podatkowym nie pobiera się podatku opłacanego w formie karty podatkowej za cały okres przerwy trwającej nieprzerwanie co najmniej 10 dni. Obniżka wyniesie 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień przerwy. Dodatkowym warunkiem jest to, by podatnik zawiadomił o przerwie najpóźniej w dniu jej rozpoczęcia i w dniu poprzedzającym dzień jej zakończenia. Jednak gdy przerwa w prowadzeniu działalności została spowodowana chorobą, podatnik zawiadamia właściwego naczelnika urzędu skarbowego o okresie przerwy, wynikającym ze zwolnienia lekarskiego, w dniu rozpoczęcia działalności po tej przerwie.

Obowiązki podatnika

Do najważniejszych obowiązków podatników opodatkowanych w formie karty podatkowej należy konieczność zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego m.in. o: • zmianach, jakie zaszły w stosunku do stanu faktycznego podanego w złożonym wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej, które powodują utratę warunków do opodatkowania w tej formie, • zmianach, jakie zaszły w stosunku do stanu faktycznego podanego w złożonym wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej, które mają wpływ na wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, a w szczególności o zmianach: w stanie zatrudnienia, miejsca prowadzenia działalności, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby stanowisk na parkingu oraz liczby i rodzaju urządzeń przy prowadzeniu usług rozrywkowych, liczby godzin przeznaczonych na wykonywanie wolnego zawodu w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego oraz wolnego zawodu w zakresie usług weterynaryjnych, liczby sprzedawanych posiłków domowych, liczby godzin sprawowania opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi, liczby godzin przeznaczonych na udzielanie lekcji, • likwidacji prowadzonej działalności. Powiadomienie o zmianach w formie pisemnej trzeba przesłać najpóźniej w terminie siedmiu dni od powstania okoliczności powodujących zmiany.

PRZYKŁAD: SKUTKI BRAKU ZAWIADOMIENIA Lekarz rodzinny opłaca kartę podatkową. Jej wysokość została określona w decyzji naczelnika urzędu skarbowego na 1248 zł. We wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej lekarz podał, że na wykonywanie zawodu przeznaczy miesięcznie 90 godzin. Po jakimś czasie lekarz postanowił zwiększyć liczbę tych godzin do 100 miesięcznie. Nie zawiadomił o tym jednak naczelnika urzędu skarbowego (powinien to zrobić w ciągu 7 dni od powstania tej zmiany). W przypadku ewentualnej kontroli – jeśli ujawni się ta nieprawidłowość – lekarz straci uprawnienie do korzystania z karty podatkowej. Będzie musiał opłacać podatek dochodowy na zasadach ogólnych (i to za cały rok podatkowy) oraz założyć podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Jeżeli zmiana ma wpływ na wysokość stawki, więcej lub mniej podatku płaci się poczynając od miesiąca, w którym zaszły okoliczności powodujące zmianę. Należność za ten miesiąc pobiera się w wysokości 1/30 dotychczasowej miesięcznej należności za każdy dzień części miesiąca przed dniem, w którym nastąpiła zmiana, zwiększonej lub zmniejszonej o 1/30 nowej miesięcznej należności za każdy dzień pozostałej części tego miesiąca.n