Obrót, od którego należy zapłacić podatek od towarów i usług, można zmniejszyć o rabaty, bonifikaty, reklamacje czy skonta. Trzeba jednak wystawić fakturę korygującą i doręczyć ją nabywcy.

Czy rabat ma wpływ na wysokość podatku

Podatnik udzielił rabatu po sprzedaży. Czy w związku z tym ma obowiązek obniżenia podstawy opodatkowania?

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, czyli kwota, jaką trzeba zapłacić z tytułu sprzedaży towarów lub usług, pomniejszona o należny podatek. Obejmuje ona całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Przykładowo jeśli podatnik sprzedaje towar za 100 zł, ale podmiot trzeci dopłaci do niego 10 zł i nabywca zapłaci 90 zł, to podstawa opodatkowania VAT wyniesie 100 zł. Jeśliby zaś ten sam podatnik dostał dopłatę na ogólne prowadzenie działalności, to nie musi doliczać jej do obrotu, ponieważ jej wpływ na cenę będzie jedynie pośredni.
Tak ustaloną podstawę opodatkowania – jak wynika z ust. 4 – zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont). Należy od niej odliczyć także wartość zwróconych towarów i oddanych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach, a także zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.
Oznacza to, że po udzieleniu rabatu dochodzi do zmniejszenia podstawy opodatkowania i w konsekwencji podatku należnego. To zaś powoduje, że sprzedawca musi wystawić fakturę korygującą i wysłać ją do nabywcy towarów lub usług. Co więcej, zgodnie z art. 29 ust. 4a podatnik powinien uzyskać potwierdzenie odbioru faktury korygującej od nabywcy i dopiero po jego otrzymaniu zmniejszyć podstawę opodatkowania i podatek należny wykazany w deklaracji VAT.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 1, ust. 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Czy premia zmniejsza obrót

Właściciel sklepu zrealizował wysoki poziom sprzedaży. Producent wypłacił mu za to premię pieniężną. Czy zmniejszy ona obrót, czyli podstawę opodatkowania wytwórcy towaru?

O tym, jak należy traktować premie pieniężne na gruncie VAT, wypowiedział się minister finansów w interpretacji ogólnej z 27 listopada 2012 r. (nr T3/033/10/423/AEW/12/PT-618). Wyjaśnił, że premia jest rabatem obniżającym podstawę opodatkowania. Podatnik, który ją wypłacił, musi więc wystawić fakturę korygującą nabywcy towarów lub usług.
Minister powołał się na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 czerwca 2012 r. (sygn.akt I FPS 2/12). Dotyczyła ona dwóch sytuacji. Pierwsza polegała na tym, że sprzedawca umawia się z nabywcą, iż przyzna mu premię pieniężną, jeśli ten osiągnie okreś- loną wielkość sprzedaży. Druga – że sprzedawca wypłaca premię za terminowe rozliczenie ze strony nabywcy towaru. W obu przypadkach premię należy traktować jak rabat. W związku z tym trzeba wystawić fakturę korygującą i wysłać ją nabywcy.
Minister w interpretacji zaznaczył, że podstawy opodatkowania nie zmniejsza jednak premia wypłacona nabywcy za specjalne wyeksponowanie towaru w jego sklepie. Jest to bowiem usługa, a wypłacający premię powinien wystawić zwykłą fakturę.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 1 i 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Czy nabywca musi otrzymać korektę

Podatnik VAT udzielił rabatu. W związku z tym wystawił fakturę korygującą i wysłał ją do nabywcy towaru. Czy aby obniżyć podstawę opodatkowania i w konsekwencji podatek należny, musi uzyskać potwierdzenie odbioru faktury korygującej?

Obowiązek uzyskania potwierdzenia odbioru faktury korygującej od nabywcy wynika wprost z art. 29 ust. 4a ustawy o VAT. Zgodnie z nim gdy podstawa opodatkowania zmniejsza się w stosunku do tej wynikającej z faktury, podatnik może ją obniżyć pod warunkiem, że ma potwierdzenie otrzymania korekty pierwotnego dokumentu przez nabywcę towaru lub usługi.
Sprzedawca musi więc wysłać fakturę korygującą do klienta. Po jej otrzymaniu nabywca ma z kolei obowiązek skorygować swój podatek naliczony. Dopiero po uzyskaniu potwierdzenia odbioru korekty sprzedawca będzie mógł obniżyć podstawę opodatkowania i podatek należny.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 4a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Czy obniżamy podatek na bieżąco

Sprzedawca wystawił fakturę korygującą w maju, a nabywca potwierdził jej odbiór 15 czerwca. Czy w deklaracji za maj można wykazać pomniejszoną podstawę opodatkowania?
Podstawę opodatkowania trzeba obniżyć w deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, jeśli podatnik otrzymał potwierdzenie odbioru faktury korygującej przed upływem terminu do jej złożenia, czyli przed 25. dniem danego miesiąca. Jeśli dostał potwierdzenie po tym terminie, nie musi składać korekty deklaracji za okres wcześniejszy, ale rozlicza się na bieżąco. Obniża więc podstawę opodatkowania (i w konsekwencji podatek należny) np. o kwotę rabatu w deklaracji składanej za okres rozliczeniowy, w którym uzyskał potwierdzenie odbioru korekty.
W naszym przypadku deklarację za maj trzeba złożyć do 25 czerwca. Ponieważ sprzedawca dostał potwierdzenie odbioru faktury korygującej 15 czerwca, powinien ją ująć w deklaracji za maj.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 4a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Czy konieczne jest potwierdzenie

Przedsiębiorca po udzieleniu rabatu wysłał do odbiorcy listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru fakturę korygującą. Ma dowód nadania takiej przesyłki. Nabywca nie potwierdził jednak jej otrzymania. Czy aby obniżyć podstawę opodatkowania, przedsiębiorca musi bezwzględnie uzyskać potwierdzenie odbioru korekty?
Opisana sytuacja w praktyce występuje dość często. Przepisy ustawy o VAT jasno określają, że w celu obniżenia podstawy opodatkowania sprzedawca powinien uzyskać potwierdzenie odbioru faktury korygującej. Wymóg ten budzi jednak wiele kontrowersji wśród podatników. W sprawie wypowiadał się już nawet Trybunał Sprawiedliwości UE (wyrok z 26 stycznia 2012 r. w sprawie C-588/10). Orzekł, że wymóg posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej jest zgodny z przepisami wspólnotowymi, a więc polski ustawodawca może go utrzymać. Trybunał zastrzegł jednak, że nie można bezwzględnie egzekwować tego wymagania. Stwierdził, że w sytuacji gdy podatnik zachowa należytą staranność i jest w stanie w inny sposób udowodnić, iż dostarczył korektę faktury, będzie mógł obniżyć podstawę opodatkowania i podatek należny, nawet jeśli nabywca nie potwierdzi otrzymania dokumentu.
Pojawił się jednak praktyczny problem, w jaki inny sposób podatnik może dowieść, że dostarczył korektę faktury. Przykładowo wymóg uzyskania potwierdzenia zostanie spełniony, jeśli nabywca obniżył swój podatek naliczony o kwotę VAT, która wynikała z faktury korygującej przesłanej przez sprzedawcę. Co więcej, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 27 marca 2013 r. (sygn. akt I SA/Go 82/13) orzekł, że również w przypadku gdy nabywca zwróci fakturę korygującą sprzedawcy, należy uznać, iż potwierdził jej otrzymanie. W efekcie sprzedawca ma prawo do obniżenia podstawy opodatkowania.
Jeszcze dalej poszedł WSA w Bydgoszczy w wyroku z 5 września 2012 r. (sygn. akt I SA/Bd 700/12). Wyjaśnił, że jeśli podatnik nie jest w stanie w rozsądnym terminie uzyskać potwierdzenia odbioru faktury korygującej lub jest to nadmiernie utrudnione, to organy podatkowe powinny mu pozwolić wykazać, że podjął czynności zmierzające do doręczenia dokumentu. Sprzedawca musi też udowodnić, że transakcja została naprawdę zrealizowana (np. został faktycznie udzielony rabat).
Jeśli zaś odbiorcami dostawy towarów lub usług są osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, przesłanie korekty faktury na ich adres przesyłką poleconą wypełni wymóg staranności. W rezultacie sprzedawca będzie mógł obniżyć podstawę opodatkowania i podatek należny.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 4a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Czy w 2014 r. będą podobne wymogi

Podatnik, zgodnie z obecnymi przepisami, po udzieleniu rabatu uzyskuje potwierdzenie odbioru faktury korygującej od nabywcy. Czy po zmianie przepisów ustawy o VAT, która nastąpi 1 stycznia 2014 r., również będzie taki obowiązek?
Nowelizacja ustawy o VAT wprowadziła pewne modyfikacje w przepisach dotyczących wymogu uzyskania potwierdzenia odbioru faktury korygującej. W dalszym ciągu będzie istniał taki obowiązek. Jednak – jak wynika z art. 29 ust. 15 pkt 4 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. – warunku tego nie będzie się stosowało, m.in. w przypadku gdy podatnik nie otrzymał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej. Ponadto z posiadanej dokumentacji będzie musiało wynikać, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, iż transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej. Chodzi więc np. o przypadek, kiedy nabywca nie potwierdzi otrzymania korekty, ale zmniejszy swój podatek naliczony o kwotę wynikającą z faktury korygującej.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 15 pkt 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm. w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.).

Czy potwierdzenie jest konieczne poza UE

Firma wysyła towary odbiorcom, którzy mają siedzibę poza terytorium Unii Europejskiej. Czy w przypadku udzielenia rabatów należy wymagać od nich potwierdzenia odbioru faktury korygującej?
Ustawa o VAT przewiduje wyjątki od zasady, zgodnie z którą sprzedawca udzielający rabatu musi uzyskać potwierdzenie odbioru faktury korygującej, aby obniżyć podstawę opodatkowania. Jak wynika z art. 29 ust. 4b, tego warunku nie stosuje się m.in. w eksporcie i wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów oraz sprzedaży produktów i świadczeniu usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju.
Oznacza to, że firma wysyłająca towary poza teren UE nie musi uzyskiwać potwierdzenia odbioru faktury korygującej od kontrahenta, któremu udzieliła rabatu. Tak samo zresztą będzie, jeśli nabywcą jest podmiot z innego niż Polska kraju Unii.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 4b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).