Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgłoszenie likwidacji

Należy pamiętać o obowiązku zgłoszenia zaprzestania działalności właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego i opodatkowaniu towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów (ale tylko towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego). Obowiązek ten dotyczy również podatników będących osobami fizycznymi, którzy nie wykonywali czynności podlegających opodatkowaniu co najmniej przez 10 miesięcy. Obowiązku tego nie stosuje się natomiast do podatników zwolnionych, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 39 700 zł.

ODLICZANIE PODATKU


W celu zachowania neutralności VAT określonej w dyrektywie unijnej, przepisy stosowane przez państwa członkowskie powinny umożliwiać odliczenie VAT naliczonego na poprzednim etapie obrotu.

Sporządzenie remanentu

Prawidłowe stosowanie przepisów krajowego prawa podatkowego powinno wyglądać w ten sposób, że podatnik po zakończeniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sporządza spis z natury przewidziany w przepisach art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowuje wymienione tam towary i składa deklarację podatkową. Jednocześnie wójtowi, burmistrzowi (prezydentowi miasta) przedstawia wniosek o wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej, z którym udaje się do właściwego miejscowo urzędu skarbowego w celu złożenia zgłoszenia o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Podatnicy podatku od towarów i usług, którzy zaprzestali wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Możliwość korekty

Stosownie do treści przepisu art. 81 par. 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Zasadniczo obniżenia kwoty podatku lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Przepis ten nie może być interpretowany w oderwaniu od zasady neutralności podatku od wartości dodanej wyrażonej w Dyrektywie Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2006 r. (2006/112/WE) w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Dyrektywa ta uchyliła Pierwszą Dyrektywę Rady z dnia 11 kwietnia 1967 r. (67/227/EWG) oraz Szóstą Dyrektywę Rady z dnia 17 maja 1977 r. (77/388/EWG) bez uszczerbku jednakże dla obowiązków państw członkowskich dotyczących dostosowania prawa krajowego i wykonania powyższych dyrektyw. Analizując tekst ustaw o podatku od towarów i usług oraz Ordynacji podatkowej, należałoby uznać, iż począwszy od dnia podanego w zgłoszeniu o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, osoba fizyczna traci zdolność prawnopodatkową i nie będąc już podatnikiem podatku od towarów i usług nie może złożyć korekty deklaracji za okres, kiedy nim była, gdyż w momencie składania deklaracji podatkowej nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, a co za tym idzie, nie może obniżyć kwoty lub zwrotu różnicy podatku.

Neutralność VAT

Jednakże do fundamentalnych cech podatku od wartości dodanej, wynikających z postanowień cytowanej wyżej dyrektywy, należy zaliczyć zasadę neutralności podatku. Jest ona realizowana poprzez umożliwienie podatnikowi pomniejszenia podatku należnego o kwoty podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług związanych z jego działalnością gospodarczą. Neutralność podatku od wartości dodanej ująć należy jako dążenie do zapewnienia, aby wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie kupowanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej nie stanowiła dla podatnika dodatkowego kosztu. Podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego związanego ze swoją działalnością opodatkowaną. Osoba fizyczna po wykreśleniu jej z ewidencji podatników VAT przestaje być podatnikiem podatku od towarów i usług. Z uwagi jednak na obowiązujące Polskę ustawodawstwo europejskie, uprawnienie określone w art. 81 Ordynacji podatkowej (w którym ustawodawca posłużył się terminem „podatnik”) należy rozumieć w ten sposób, że prawo do korekty przysługuje podmiotowi pod warunkiem posiadania przymiotu podatnika podatku od towarów i usług w okresie rozliczeniowym, za który dokonuje się korekty podatku. Wszelka inna wykładnia przepisów podatku od towarów i usług w świetle dyrektywy sprzeciwiałaby się zasadzie neutralności VAT, z uwagi na to, że obciążałaby podmiot kosztami VAT bez pozostawienia mu możliwości odliczenia tego podatku zgodnie z dyrektywą. Należy przy tym pamiętać, że dyrektywa jest skierowana do państw członkowskich (a nie do obywateli) w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Przewidziana swoboda wyboru form i środków nie może naruszać podstawowych zasad, ponieważ takie działanie państwa naraża go na odpowiedzialność odszkodowawczą na podstawie przepisów prawa europejskiego. Podatnik, który w dacie złożenia prawidłowego rozliczenia podatkowego był zarejestrowanym podatnikiem, nie traci prawa do zwrotu wskazanej w rozliczeniu różnicy podatku naliczonego nad należnym, pomimo że po złożeniu rozliczenia został wykreślony z rejestru. Nie traci on również prawa do złożenia korekty deklaracji za okres, kiedy był zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

4 KROKI

Kiedy przysługuje zwrot różnicy podatku

1 Ustal, czy jesteś podatnikiem czynnym

Z możliwości rozliczania VAT mogą korzystać podatnicy VAT czynni. Podmioty zwolnione z tego podatku ze względu na nieprzekroczenie kwoty sprzedaży lub ze względu na przedmiot działalności nie mają prawa do zwrotu.

2 Złóż deklarację VAT

Będąc podatnikiem VAT, złóż deklarację z wykazaną kwotą zwrotu różnicy podatku, przed likwidacją działalności gospodarczej.

3 Zlikwiduj działalność gospodarczą

Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT, który zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego.

4 Nie zamykaj konta bankowego

Zwrot różnicy podatku następuje na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju wskazanym w zgłoszeniu identyfikacyjnym.