Organ, który doręczył pismo wyłącznie stronie, będzie musiał ponownie je doręczyć ustanowionemu w sprawie pełnomocnikowi.

STAN FAKTYCZNY
Pełnomocnik podatnika w listopadzie 2002 r. wystąpił o restrukturyzację zaległości podatkowych. Do wniosku załączono program restrukturyzacji oraz pełnomocnictwo upoważniające do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz do reprezentowania strony w toku przedmiotowego postępowania. Następnie wniosek uzupełniono o restrukturyzację należności z tytułu wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Prezes PFRON umorzył postępowanie w sprawie restrukturyzacji należności. Ale jako adresata decyzji wymieniono tylko przedsiębiorcę. Jego pełnomocnik zarzucił, że postępowanie w sprawie restrukturyzacji prowadzone było z pominięciem ustanowionego w sprawie pełnomocnika.
UZASADNIENIE
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, do którego trafiła sprawa, uwzględnił skargę. Zdaniem składu orzekającego w sprawie zaszły przede wszystkim wadliwości natury procesowej, które miały istotny wpływ na wynik sprawy. Jak zauważył sąd, doszło do wznowienia postępowania w sprawie, w której nie poczyniono ustaleń, czy decyzja, co do której wznowiono postępowanie, była wprowadzona do obrotu prawnego czy też nie, a więc czy stała się ostateczna czy też nie.
W świetle art. 240 par. 1 Ordynacji podatkowej ustalenie tej okoliczności jest podstawą do uruchomienia jednego z nadzwyczajnych trybów, służącego do wzruszania ostatecznych decyzji. Aby decyzja mogła stać się ostateczna, powinna być wprowadzona do obrotu prawnego.
Tym samym już organ pierwszej instancji miał obowiązek ustalić, czy strona skarżąca przed wydaniem decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie restrukturyzacji należności działała w sprawie sama czy też ustanowiła pełnomocnika, który miał ją reprezentować w postępowaniu restrukturyzacyjnym przed PFRON. Tak samo należało postąpić w przypadku, gdy organ miał wątpliwości co do zakresu umocowania pełnomocnika w związku z rozszerzeniem wniosku o restrukturyzację o należności z tytułu wpłat na PFRON.
Pełnomocnictwo w zakresie złożenia w urzędzie skarbowym wniosku o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego miało charakter pełnomocnictwa szczególnego i nie zobowiązywało pełnomocnika do reprezentowania strony w postępowaniu restrukturyzacyjnym prowadzonym przed organem innym niż urząd skarbowy. Tym samym w sytuacji, gdy pełnomocnik strony złożył uzupełnienie wniosku, powodujące zmianę właściwości organu z urzędu skarbowego na PFRON, należało wezwać go do przedstawienia pełnomocnictwa, z którego wynikałoby upoważnienie do działania przed organem właściwym do rozpoznania sprawy restrukturyzacji należności z tytułu wpłat na PFRON.
Jak podkreślił sąd zgodnie z art. 145 par. 2 Ordynacji podatkowej, jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. Wyjątkiem od tej reguły, która nie miała jednak, jak wynika z akt, zastosowania w rozpoznawanej sprawie, jest wykluczenie przez stronę możliwości doręczania pism ustanowionemu pełnomocnikowi.
Sąd podzielił pogląd, że doręczenie pisma tylko stronie, jeśli działała ona przez pełnomocnika, jest bezskuteczne, nie ma znaczenia procesowego. Tym samym organ, który nie doręczył ustanowionemu w sprawie pełnomocnikowi pisma (decyzji), a doręczył je wyłącznie stronie, będzie miał obowiązek ponownie doręczyć to pismo (decyzję) ustanowionemu w sprawie pełnomocnikowi, w celu wprowadzenia pisma (decyzji) do obrotu prawnego, a nie wznowić postępowanie, choć strona w swym piśmie właśnie o to wnosi. Doszłoby bowiem do konkurencyjności dwóch trybów - instytucji procesowych - trybu odwoławczego i trybu wznowieniowego. Uruchomienie wobec nieostatecznej decyzji wznowienia postępowania byłoby również sprzeczne z zasadą dwuinstancyjności.
Wyrok WSA w Warszawie z 24 marca 2006 r.
SYGN. AKT III SA/Wa 2456/05, niepublikowany
ALEKSANDRA TARKA