Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że instytucja udzielająca kredytów i pożyczek ma obowiązek wystawić PIT-8C z tytułu umorzenia zobowiązania zaciągniętego przez spadkodawcę. Tak też będzie nawet w sytuacji, gdy spadkobierca przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, a wartość odziedziczonych po zmarłym aktywów wynosi zero.
NSA uznał, że druk PIT-8C ma jedynie walor informacyjny, i podmiot wykonujący funkcję płatnika, w tym przypadku instytucja kredytowo-pożyczkowa, ma obowiązek przesłać tę informację do urzędu skarbowego i podatnikowi.
Sędzia Stefan Babiarz dodał, że na tej podstawie po otrzymaniu PIT-8C organ podatkowy ma możliwość podjęcia działań, tj. ustalenie czy faktycznie stan czynny spadku wynosi zero.
Nie można więc z góry zakładać, że w takim przypadku nie trzeba wystawiać PIT-8C, nawet jeśli brak jest możliwości wyegzekwowania świadczenia. To dopiero mogą ustalić organy podatkowe w postępowaniu.
W rozpatrywanej sprawie instytucja finansowa zaskarżyła interpretację podatkową do sądu, wskazując, że w sytuacji gdy rezygnuje z dochodzenia należności wynikających z kredytu wobec spadkobiercy, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, a stan czynny spadku wynosi zero złotych, to spadkobierca, który odpowiada jedynie do wysokości stanu czynnego spadku, nie ma obowiązku spłaty zadłużenia.
Tym samym spółka nie musi sporządzać PIT-8C, ponieważ po stronie spadkobiercy, wskutek umorzenia długu z tytułu kredytu zaciągniętego przez spadkodawcę, nie powstaje przysporzenie majątkowe i nie wpływa to na jego sytuacje materialną.
Minister finansów stał na stanowisku, że gdy po śmierci kredytobiorcy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, spadkobierca, który przejął obowiązki dłużnika, uzyskuje przychód – w postaci zwolnienie ze spłaty długu.
Zarówno sąd I instancji, jak i NSA przyjęły stanowisko, że spółka ma obowiązek sporządzić PIT-8C. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza w tej sprawie oznacza, że spadkobierca nie ponosi faktycznej odpowiedzialności za długi spadkowe z uwagi na brak aktywów w majątku spadkodawcy, ale nie przesądza to automatycznie o braku długu.
Wyrok jest prawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA Z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10.