Pozostawienie na sklepowej półce produktu uszkodzonego lub z kończącym się terminem przydatności może zaszkodzić renomie nie tylko sprzedawcy, ale i przedsiębiorstwa, które go dostarczyło. Zdają sobie z tego sprawę szczególnie firmy, które zaopatrują rynek w artykuły spożywcze, chemię gospodarczą, kosmetyki czy drobne artykuły gospodarstwa domowego. Coraz więcej tych firm – przez swoich przedstawicieli – na bieżąco sprawdza, w jakim stanie znajdują się dostarczone przez nie wyroby oferowane do sprzedaży w placówkach handlowych. Jeżeli okaże się, że konkretny produkt nie spełnia odpowiednich wymagań jakościowych, m.in. najczęściej z powodu uszkodzenia czy dobiegającego końca terminu przydatności, to jest natychmiast zdejmowany z półki i zastępowany nowym. W praktyce jednak powstają wątpliwości, czy taka wymiana towarów podlega VAT, czy nie.

Firma, która jedynie wymienia produkt niespełniający standardów jakościowych na taki sam pełnowartościowy, nie uzyskuje z tego tytułu dodatkowego wynagrodzenia

Otóż opodatkowana VAT jest m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Wynika to z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.). Ponadto przez dostawę towarów rozumie się też przeniesienie prawa do rozporządzania nimi jak właściciel. Za dostawę jest również uznawane przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, jeżeli przysługiwało mu, w całości lub w części, prawo do obniżenia podatku należnego o naliczony przy ich nabyciu. Oznacza to, że dostawa towarów jest, co do zasady, opodatkowana jedynie wtedy, gdy uzyskuje się za nią wynagrodzenie (z określonymi wyjątkami).
Tymczasem firma, która jedynie wymienia produkt niespełniający standardów jakościowych na taki sam pełnowartościowy, nie uzyskuje z tego tytułu dodatkowego wynagrodzenia. Otrzymała je już bowiem wcześniej, dostarczając sprzedawcy towar, który w późniejszym okresie jedynie wymienia. W takiej sytuacji nie mamy do czynienia z oddzielną dostawą towarów. Do placówki handlowej nie trafia przecież wówczas żaden dodatkowy inny produkt. Następuje jedynie zastąpienie artykułu np. uszkodzonego czy przeterminowanego takim, który jest dobrej jakości.
Jeżeli zatem firma dokonuje np. w sklepie tylko wymiany dostarczonego przez siebie wcześniej towaru, który faktycznie już nie nadaje się do sprzedaży, na taki sam wyrób w pełni wartościowy, to taka czynność nie jest opodatkowana VAT.