Podatnik zapłaci sankcyjną stawkę akcyzy, gdy celnicy znajdą błąd w oświadczeniach nabywców czy w miesięcznych zestawieniach.
To, jaką stawką opodatkowany jest olej opałowy, zależy od tego, na jakie cele jest przeznaczony. Sprzedawca oleju może opodatkować swoje towary stawką preferencyjną tylko wtedy, gdy kupujący prawidłowo wypełni oświadczenie o tym, że olej przeznaczony jest na cele grzewcze, a nie napędowe. Jednak celnicy prowadzą bardzo surowe kontrole oświadczeń i nakładają na sprzedawców sankcyjny podatek, nawet gdy znajdą najmniejszy błąd. Sądy administracyjne również nie zawsze akceptują błędy w oświadczeniach.
WSA w Białymstoku w wyroku z 9 czerwca 2010 r. (sygn. akt I SA/Bk 69/10) orzekł, że oświadczenia nabywców o przeznaczeniu oleju na cele opałowe w momencie sprzedaży muszą zawierać wszystkie elementy wymienione w art. 89 ust. 6 – 8 ustawy o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 108, poz. 626 z późn. zm). Brak podpisu czy prawidłowego adresu będzie skutkować tym, że celnicy będą mogli naliczyć wyższy podatek. Natomiast WSA w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 12 stycznia 2012 r. (sygn. akt I SA/Go 1025/11) stwierdził, że to w interesie sprzedawców paliw opałowych leży wypełnienie wszystkich nawet najbardziej formalnych warunków związanych z oświadczeniami. Ryzyko nierzetelności oświadczeń obciąża podatnika, który we wszystkich wątpliwych przypadkach może odmówić sprzedaży oleju ze stawką preferencyjną.
– Jednak część sądów, jak np. WSA w Bydgoszczy w wyroku z 17 maja 2011 r. (sygn. akt I SA/ Bd 220/11) dzieli błędy w oświadczeniach na istotne i nieistotne. Nieistotne mogą być uzupełnione w postępowaniu podatkowym – tłumaczy Wojciech Kotala, doradca podatkowy z DLA Piper Wiater.
Braki w oświadczeniach są nieistotne, gdy nie można zakwestionować zaistnienia oświadczenia o oznaczonej treści oraz gdy możliwa jest weryfikacja tej treści (podobnie uznał WSA w Bydgoszczy, wyrok o sygn. akt I SA Bd 381/11).
Jednym z problemów sprzedawców olejów jest też to, że sądy administracyjne nie są zgodne, czy celnicy mogą nałożyć sankcyjną stawkę podatku, gdy sprzedawca nie złoży w prawidłowy sposób zestawienia oświadczeń. WSA w Olsztynie w wyroku z 27 października 2011 r. (sygn. akt I SA/OI 527/11) oraz WSA w Rzeszowie w wyroku z 12 stycznia 2012 r. (sygn. akt ISA/ Rz 795/11) orzekły, że obowiązek złożenia miesięcznych oświadczeń jest obowiązkiem ewidencyjno-informacyjnym, dlatego celnicy nie mogą nałożyć sanacyjnej stawki podatku w przypadku niezłożenia zestawienia w terminie. Miesięczne zestawienie oświadczeń jest dokumentem o charakterze formalnoprawnym, mającym umożliwić bieżącą kontrolę składanych przez nabywców oświadczeń. Wojciech Kotala ostrzega, że część sądów stoi na stanowisku, że w przypadku błędów w miesięcznych zestawieniach podatnik traci prawo do zastosowania preferencyjnej stawki akcyzy. Takie wnioski przedstawił m.in. WSA w Gdańsku w wyroku z 15 listopada 2011 r. (sygn. akt I SA/ Gd 513/11) czy WSA w Gliwicach w wyroku z 9 listopada 2011 r. (sygn. akt I SA/GI 459/11).

1822 zł na 1 tys. litrów wynosi stawka, którą celnicy opodatkowują wyroby, gdy odkryją błędy w oświadczeniach