Platforma Obywatelska chce umorzyć przedsiębiorcom należności powstałe z tytułu niezapłaconych składek ubezpieczeniowych. Projekt ustawy abolicyjnej jest już w Sejmie, a wczoraj PO zorganizowała konferencję prasową w tej sprawie. Marzena Rączkiewicz, ekspert z Rödl & Partner, tłumaczy, że umorzenie miałoby objąć wszystkie osoby prowadzące działalność, które w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. podlegały obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu i nie opłaciły składek na własne ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy. Umorzenie ma też dotyczyć odsetek za zwłokę, opłaty prolongacyjnej i kosztów upomnienia. Jednak projekt nie reguluje skutków podatkowych takich rozwiązań.
– Umorzenie niezapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy nie powinno jednak skutkować rozpoznaniem przychodu podlegającego podatkowi dochodowemu od osób fizycznych – podkreśla Marzena Rączkiewicz.
Nasza rozmówczyni tłumaczy, że wprawdzie wartość umorzonych należności stanowi przychód z działalności gospodarczej, ale jednocześnie nie zalicza się do przychodów umorzonych należności, w tym stanowiących dochód budżetu państwa, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.
– W sytuacji, w której należności te nie zostały zapłacone, a tym samym nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, umorzenie będzie neutralne podatkowo – wyjaśnia nasza rozmówczyni.

Ustawa abolicyjna ma wejść w życie 1 maja 2012 r. i będzie miała zastosowanie do przedsiębiorców podlegających ubezpieczeniom w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r.

To samo powinno dotyczyć odsetek za zwłokę, gdyż osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą nie mogły ich uznać za koszt uzyskania przychodów. Ich umorzenie nie będzie więc przychodem podatkowym.
Piotr Baraniak, doradca podatkowy w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy, wskazuje, że wynika to z art. 14 ust. 3 pkt 3 ustawy PIT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).
– Na podstawie tego przepisu organy podatkowe do tej pory uznawały, że w przypadku umorzenia niezapłaconych składek w drodze decyzji ZUS otrzymane z tego tytułu nieodpłatne świadczenie nie podlega opodatkowaniu – przyznaje Piotr Baraniak.
Problem w tym, że przepis ten wyłącza z przychodów przedsiębiorcy umorzone podatki i opłaty stanowiące dochód budżetu państwa, niezaliczone wcześniej do kosztów. Natomiast składki są środkami publicznymi, ale nie stanowią dochodu budżetu państwa.
– Składki na ubezpieczenia społeczne są przychodami Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, i to z wyłączeniem tej części, która podlega przekazaniu do OFE. Z kolei składki na ubezpieczenia zdrowotne są przychodami NFZ – mówi Piotr Baraniak.
Dlatego zdaniem eksperta projekt ustawy powinien zostać uzupełniony o zwolnienie podatkowe z tytułu umorzenia niezapłaconych składek, gdyż wywodzenie takiego skutku z art. 14 ust. 3 pkt 3 ustawy o PIT opierałoby się na wykładni rozszerzającej.
Etap legislacyjny
Projekt skierowany do Biura Analiz Sejmowych