■ Co może zrobić polski rząd, aby od 2008 roku utrzymać zerową stawkę VAT na książki i czasopisma specjalistyczne?
- Rząd może już niewiele. O tym, że stawka ma być od 2008 roku inna, wiadomo od kilku lat. Polska zabiega o utrzymanie stawki zerowej. Jest też nawet projekt zmiany dyrektywy w tej sprawie, ale trzeba pamiętać, że zerowa stawka VAT burzy logikę funkcjonowania tego podatku, jako podatku o szerokiej podstawie obejmującej wszytko co da się.
■ Czy jest szansa na osiągnięcie jednomyślności w zakresie utrzymania preferencji VAT w UE?
- Szanse na zachowanie stawki zerowej są niewielkie. Jednak kwestie stawek ulgowych to obecnie jeden z największych koszmarów Komisji Europejskiej - jakakolwiek zmiana status quo jest skutecznie blokowana przez zainteresowane kraje. To oznacza, że najprostszą, w istocie jedyną, drogą postępowania jest przedłużanie tego, co jest, w nieskończoność. To droga donikąd, ale kraje z dużymi preferencjami w VAT, jak np. Wielka Brytania, nie godzą się na zmiany tego stanu, choćby z powodów politycznych. Co się stanie, trudno powiedzieć - uzyskanie jednomyślności może być trudne, choć nie niemożliwe.
■ Jakie skutki od 1 stycznia 2008 r. będzie mieć fakt nieprzedłużenia preferencyjnej stawki VAT na książki?
- W prowadzeniu każdej działalności gospodarczej i nie tylko ważna jest stabilność i przewidywalność. Obecna dyskusja temu nie służy. Na dwa i pół miesiąca do końca roku pojawiają się wątpliwości, jak w takich warunkach prowadzić działalność wydawniczą? Skoro wiadomo było, co się stanie, to podmioty powinny być do tego przygotowane. Jestem stanowczym przeciwnikiem wszelkich ulg i preferencji w systemie podatkowym. Z drugiej jednak strony książki zajmują w naszej świadomości szczególne miejsce, nawet dla tych, którzy ich nie czytają. Państwo powinno więc przy okazji podniesienia VAT na książki zaproponować uczciwą transakcję: całość przychodów z VAT z książek przeznaczyć na rozwój rynku książki. Pomysłów jest pewnie wiele, dwa najprostsze to zwiększenie dotacji do bibliotek i aktywniejsze wspieranie publikacji podręczników i książek naukowych.
Rozmawiała Ewa Matyszewska
