Co do zasady, podatnik prowadzący działalność opodatkowaną podatkiem dochodowym w formach zryczałtowanych ma niewielką możliwość obniżenia wysokości swojego zobowiązania podatkowego. Istotą ryczałtu jest bowiem maksymalne uproszczenie rozliczeń podatkowych i ograniczenie formalności.

GRZEGORZ KUJAWSKI
doradca podatkowy w Spółce Doradztwa Podatkowego Ożóg i Wspólnicy
Zwolnienia podatkowe w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych uregulowano w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, która posiłkowo odsyła do wybranych zwolnień zawartych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak, podatnik ryczałtu ewidencjonowanego uprawniony jest do zwolnienia dochodu z tytułu wynajmu pokoi gościnnych (o ile ich liczba nie przekracza 5), jeśli należą one do gospodarstwa rolnego.
Zwolnieniu podlegają także niektóre dochody otrzymane bezpośrednio od organizacji międzynarodowych (w tym także z tytułu programów pomocowych UE), a także dotacje otrzymane z budżetu państwa w ramach programu SAPARD oraz dochody uzyskane od agencji rządowych, jeśli zostały sfinansowane z budżetu państwa. Dochody te podlegają zwolnieniu, zarówno gdy są otrzymywane w pieniądzu, jak i w sytuacji, gdy przyjmują formę świadczeń nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych.
Z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych ustawodawca zwolnił także odsetki budżetowe (nadpłaty); obciążenie tych dochodów podatkiem dochodowym prowadziłoby faktycznie do zmniejszania ich oprocentowania.
Do przychodów zwolnionych z ryczałtu zalicza się również wartość przychodów w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od rodziny (I i II grupa podatkowa w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn). Zwolnienie to nie ma jednak zastosowania do dochodów z tytułu umowy o pracę, pracę nakładczą lub dochodów z działalności wykonywanej osobiście.
Od przychodów opodatkowanych ryczałtem podatnik może odliczyć stratę poniesioną w działalności opodatkowanej na zasadach ogólnych - o ile straty tej nie rozliczył w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Odliczeniu od podstawy opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają także składki na ubezpieczenie społeczne, o ile podatnik nie odliczył ich od innych swoich dochodów lub nie uznał za koszty podatkowe. Odliczeniu nie podlegają także te składki ZUS, których podstawą wymiaru są dochody zwolnione z opodatkowania.
Ponadto, podatnik ryczałtu ewidencjonowanego może skorzystać z niektórych ulg podatkowych określonych w art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak, podatnik może od podstawy opodatkowania odliczyć wydatki na internet użytkowany w miejscu swojego zamieszkania (do wysokości kwoty 760 zł). Odliczeniu podlegają także wydatki na cele rehabilitacyjne (na potrzeby własne lub osoby niepełnosprawnej pozostającej na utrzymaniu podatnika).
Podatnik ryczałtu ma także prawo do odliczenia od przychodu podlegającego opodatkowaniu wartości darowizn dokonywanych na organizacje prowadzące działalność pożytku publicznego (niekoniecznie mające formalny status organizacji pożytku publicznego) oraz na cele kultu religijnego. Podatnik ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych może również przekazać 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Wybraną organizację należy wskazać w rocznym zeznaniu podatkowym.
(KK)
PODSTAWA PRAWNA
Art. 10 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).