Karta podatkowa to jeden ze sposobów opodatkowania osób fizycznych podatkiem dochodowym. Uprawnione do korzystania z niej są spółki cywilne osób fizycznych oraz osoby fizyczne prowadzące indywidualną działalność gospodarczą w zakresie określonym na mocy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Czy każdy może z niej skorzystać?

ŁUKASZ STRZELEC
doradca podatkowy w TPA Horwath
Działalnością, która może podlegać opodatkowaniu w formie karty podatkowej, są przykładowo usługi ślusarskie, transportowe, kosmetyczne, szewskie, w zakresie handlu detalicznego żywnością, udzielanie korepetycji czy też usługi lekarzy i pielęgniarek. Należy pamiętać, iż przedsiębiorca, który chce płacić kartę podatkową, oprócz wykonywania działalności w zakresie wskazanym w przepisach musi też spełniać inne dodatkowe warunki, m.in. w ustawowo określonym terminie złożyć wniosek o zastosowanie opodatkowania kartą.
Podatnicy rozliczający się w tej formie płacą podatek w wysokości uzależnionej od rodzaju działalności, wielkości miejscowości i liczby pracowników niezależnej od osiąganych przychodów (zryczałtowany podatek kwotowy płatny miesięcznie). Podatnicy tacy są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych, deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Dodatkowo nie są oni zobowiązani do wystawiania rachunków, o ile w konkretnym przypadku nie zażąda od nich tego klient.
Jak wynika z powyższego, u podatników rozliczających się według karty podatkowej nie powstaje dodatkowe zobowiązanie podatkowe m.in. z tytułu otrzymania nieodpłatnych świadczeń lub bardzo wysokich odsetek za zwłokę, prowadzenia wysokomarżowej działalności, sprzedaży zamortyzowanego majątku lub też likwidacji działalności. Wszystkie wymienione powyżej przychody podlegają bowiem opodatkowaniu kartą podatkową i bez względu na ich wysokość zobowiązanie podatkowe nie ulegnie zmianie. Opisana sytuacja daje potencjalną możliwość wykorzystania karty podatkowej niezgodnie z prawem. Przykładowo możliwe jest zawieranie fikcyjnych umów, na mocy których kontrahenci zaliczą w koszty uzyskania przychodów duże wydatki, które u podatników karty podatkowej pozostaną nieopodatkowane.
Podatnicy rozważający wybór opodatkowania w formie karty podatkowej powinni jednak pamiętać również o potencjalnych negatywnych konsekwencjach rozliczania się za jej pomocą. Nie będą bowiem oni uprawnieni do korzystania ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem (lub na zasadach przewidzianych dla samotnych rodziców), a jedyną przysługującą im ulgą będzie możliwość odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne. Brak możliwości skorzystania z ulg może być szczególnie dotkliwy w przypadku rodzin wielodzietnych, gdzie ulgi prorodzinne pozwalają na zwolnienie z opodatkowania istotne kwoty dochodów. Dodatkowo należy wskazać, iż w przypadku karty co do zasady zobowiązanie podatkowe będzie powstawać niezależnie od faktu, czy podatnik uzyskał w danym okresie jakikolwiek przychód.
Podsumowując, należy wskazać, iż w określonych przypadkach wybór opodatkowania w formie karty podatkowej może wiązać się z istotnymi oszczędnościami podatkowymi oraz w znaczący sposób uprościć rozliczenia z fiskusem. Niemniej jednak ze względu na istniejące ograniczenia, opodatkowanie w formie karty w praktyce sprawdza się w małych firmach, niezatrudniających pracowników i osiągających niewielkie dochody.
(KK)