Ustawodawca wprowadził warunki, które wpływają na zakres ulgi odsetkowej uwzględnianej przez podatników pozostających w związku małżeńskim.
Prawo do odliczenia ulgi odsetkowej obecnie przysługuje tylko podatnikom, którym w latach 2002 – 2006 został udzielony kredyt (pożyczka) mieszkaniowy. Podatnicy, którzy spełniają ten warunek i kontynuują spłatę kredytu czy pożyczki, mogą odliczać odsetki do końca spłacania kredytu. Ustawodawca zastrzegł jednak, że z odliczenia można korzystać nie dłużej niż do 31 grudnia 2027 r.

Prawa nabyte

Podatnicy, którzy kontynuują odliczanie ulgi odsetkowej na zasadzie tzw. praw nabytych, muszą pamiętać, że obowiązują ich wszystkie warunki, jakie ustawodawca przewidział w art. 26b ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym do jego uchylenia (tj. do końca 2006 roku). Dwa z nich odnoszą się bezpośrednio do osób, które pozostają w związku małżeńskim.
Prawo do odliczenia przysługuje m.in. tylko wtedy, gdy ani podatnik, ani jego małżonek nie korzystał lub nie korzysta z ulg mieszkaniowych w PIT. Chodzi tu o ulgi związane z:
● zakupem gruntu lub odpłatnym przeniesieniem prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę,
● budową budynku mieszkalnego,
● wkładem budowlanym lub mieszkaniowym do spółdzielni mieszkaniowej,
● zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
● nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne,
● przebudową strychu, suszarni albo przystosowaniem innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończeniem lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,
● kasą mieszkaniową.
Ten warunek może stać się pułapką dla osób, które rozpoczęły odliczanie ulgi przed ślubem, a potem zawarły związek małżeński z osobą, która kiedyś korzystała z powyższych tzw. starych ulg budowlanych.
Na utratę prawa do ulgi po zawarciu małżeństwa nie ma wpływu ustrój majątkowy, który wiąże małżonków, np. intercyza podpisana przed ślubem. Ponadto fiskus uważa, że podatnik nie może proporcjonalnie rozliczyć ulgi za rok, w którym był ślub. Sądy administracyjne natomiast dopuszczają prawo do rozliczenia ulgi odsetkowej za okres do zawarcia małżeństwa.
W trochę lepszej sytuacji są podatnicy, którzy utracili prawo do ulgi odsetkowej w związku ze ślubem, ale się rozwiedli. W ocenie resortu finansów, jeżeli podatnik wziął rozwód, a nadal spłaca odsetki od kredytu mieszkaniowego zaciągniętego w latach 2002 – 2006, może wrócić do odliczenia.

Łączny limit

W przypadku małżonków limit ulgi odsetkowej jest łączny. Wydatki podlegające odliczeniu dotyczą odsetek zapłaconych łącznie przez oboje małżonków. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, odliczeń dokonuje się zgodnie z wnioskami zawartymi w zeznaniach rocznych bądź od dochodu każdego z małżonków, w proporcji wskazanej we wniosku, bądź od dochodu jednego z małżonków.
Z tym warunkiem wiąże się pewna pułapka, w którą mogą wpaść świeżo upieczeni małżonkowie. Jeżeli bowiem w 2010 roku związek małżeński zawarły osoby, które przedtem obie korzystały z ulgi, muszą w rozliczeniu za 2010 rok przejść na jeden limit.
W ocenie organów podatkowych nie ma możliwości rozliczenia ulgi odsetkowej za rok, w którym został zawarty związek małżeński częściowo indywidualnie, a częściowo wspólnie.
W roku, w którym podatnicy korzystający z dwóch ulg odsetkowych biorą ślub, wydatki na spłatę kredytu mieszkaniowego poniesione w roku podatkowym podlegają łącznemu rozliczeniu w ramach jednego, wspólnego limitu odliczeń dla małżonków.
Ważne!
Podatnik, który zawarł związek małżeński z osobą, która w przeszłości korzystała z ulg budowlanych, np. na kasę mieszkaniową, nie będzie mógł już uwzględnić ulgi odsetkowej