Opodatkowanie dochodu otrzymanego przez cichego wspólnika jest uzależnione od treści indywidualnej umowy cywilnoprawnej oraz statusu wspólnika.
W dofinansowaniu pewnego rodzaju działalności gospodarczej w spółkach i innych przedsięwzięciach gospodarczych często uczestniczą osoby z zewnątrz. Osoba taka może wspomóc finansowo już istniejącą spółkę, ale jednocześnie nie angażować się w zarządzanie nią. Taka osoba działając jako tzw. cichy wspólnik, może przystąpić do spółki osobowej lub kapitałowej na zasadzie swobody zawierania umów, którą dopuszcza kodeks cywilny.
Udział cichego wspólnika w spółce sprowadza się do wniesienia przez niego wkładu majątkowego, za co w zamian otrzymuje daną część zysku. Taki wspólnik, w przeciwieństwie do zwykłego wspólnika może być też na podstawie umowy wyłączony z udziału w stratach spółki.
Jak tłumaczy Agnieszka Sakowska, ekspert ECDDP, ze względu na fakt, że stosunki między spółką a cichym wspólnikiem regulowane są każdorazowo w indywidualnie zawieranej umowie cywilnoprawnej, zakres obowiązków podatkowych będzie wynikał z treści takiej umowy.
– Źródłem przychodu cichego wspólnika jest zawarta przez niego umowa spółki cichej. Ważny jest również status prawny spółki oraz cichego wspólnika, tzn. czy są to osoby prawne czy też fizyczne – dodaje.
W praktyce przychody cichego wspólnika mogą podlegać opodatkowaniu na zasadach właściwych dla przychodów ze wspólnego przedsięwzięcia, które zdefiniowane są w art. 8 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.) oraz art. 5 ustawy o CIT (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Zgodnie z nimi przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany według skali.
Jeśli cichy wspólnik jest osobą fizyczną, uzyskany przychód będzie podlegał rozliczeniu i opodatkowaniu według skali podatkowej.
Według Agnieszki Sakowskiej udział cichego wspólnika w przedsiębiorstwie spółki kapitałowej nie będzie przychodem (dochodem) z udziału w zyskach osób prawnych opodatkowanym 19-proc. stawką ryczałtową. Tytułem prawnym uzyskania korzyści majątkowej przez cichego wspólnika nie jest bowiem posiadany udział w kapitale spółki kapitałowej, lecz umowa cywilnoprawna.
Niekiedy umowa zawierana między spółką a cichym wspólnikiem może mieć cechy umowy pożyczki. Wtedy opodatkowaniu 19-proc. stawką podlegałyby odsetki jako przychody z kapitałów pieniężnych.
Ważne!
Spółka cicha – umowa nieregulowana w przepisach prawa. Na jej podstawie jedna ze stron (wspólnik cichy) wnosi wkład majątkowy do spółki lub przedsiębiorstwa, a druga strona prowadzi działalność. Wspólnik cichy w zamian za swój wkład uczestniczy w zyskach z tej działalności, ale nie ujawnia tego faktu na zewnątrz