Jednym z priorytetowych obszarów kontroli podatkowych w tym roku jest działalność podatników w internecie. Chodzi zarówno o aktywność osób fizycznych, jak i przedsiębiorców. Niestety, wyniki działań fiskusa nie są optymistyczne. Podatnicy nie rejestrują działalności gospodarczej, mimo że mają taki obowiązek, nie płacą PIT od uzyskanych dochodów, nie uiszczają podatku od czynności cywilnoprawnych oraz VAT. Takie wnioski płyną z naszej sondy przeprowadzonej w izbach skarbowych.

Nasi rozmówcy podkreślają, że nieprawidłowości jest naprawdę dużo, a uszczuplenia podatkowe to kwota sięgająca już kilku milionów w skali kraju.

Obowiązki podatników

Na przedsiębiorcach działających w internecie spoczywają analogiczne obowiązki jak na podatnikach prowadzących firmy tradycyjne. Monika Sala-Szczypińska z Izby Skarbowej w Krakowie wyjaśnia, że kontrola transakcji gospodarczych dokonywanych za pośrednictwem internetu jest jednym z obszarów, na którym resort finansów i administracja podatkowa w bieżącym roku koncentrują swoją uwagę.

– Kontrole takich podmiotów mają na celu sprawdzenie wywiązywania się z obowiązków podatkowych wynikających z przepisów dotyczących podatku dochodowego, VAT, podatku od czynności cywilnoprawnych. Wszystko zależy od rodzaju i rozmiaru prowadzonej w internecie działalności – stwierdza Monika Sala-Szczypińska.

Barbara Szalińska z Izby Skarbowej w Gdańsku dodaje, że podczas kontroli podatników dokonujących transakcji w sieci szczególna uwaga zwracana jest na częstotliwość transakcji skutkująca obowiązkiem rejestracji działalności gospodarczej oraz prawidłowe wywiązywanie się z obowiązków podatkowych.

Czynności kontrolne

Monika Grzyb z Izby Skarbowej w Olsztynie wyjaśnia, że do kontroli typowani są wybrani użytkownicy aukcji takich jak np. serwisu Allegro.

Przyczyną wytypowania podmiotu do kontroli może być np. stwierdzenie, w toku prowadzonej analizy, znacznej rozbieżności między deklarowanymi przychodami, a wysokością obrotów oszacowanych na podstawie danych z aukcji.

Głównym zadaniem organu kontrolującego jest ustalenie rzeczywistych dochodów osiąganych przez podatników dokonujących sprzedaży na aukcjach internetowych oraz ewentualne porównanie ich z dochodami wykazanymi w złożonych przez nich zeznaniach podatkowych.

W celu pozyskania materiału dowodowego, potwierdzającego dokonywanie transakcji na portalach typu Allegro i uzyskiwania z tego tytułu nieujawnianego dochodu, zazwyczaj organy podatkowe gromadzą dokumenty finansowe w postaci faktur, dowodów wpłat, przekazów, listów przewozowych. Ponadto mogą uzyskiwać dane, dotyczące założonych kont, w postaci wydruków użytkownika portalów aukcyjnych, przedstawiających historię logowania, wykaz zawartych transakcji, ich liczbę oraz cenę.

Analiza transakcji dokonywanych na portalach aukcyjnych pozwala na wykrycie znacznej liczby umów sprzedaży dokonywanych przez jedną osobę, które mają cechy właściwe dla sprzedaży wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Natomiast przychody uzyskiwane ze sprzedaży internetowej można ustalić na podstawie analizy obrotów na rachunku bankowym wykorzystywanym do wpłat za zakupione towary.

Z informacji Agnieszki Jóźwin-Daleckiej z Izby Skarbowej w Opolu wynika, że urzędnicy sprawdzają również przepływy środków finansowych na kontach bankowych oraz analizują wartość posiadanego przez podatnika majątku.

Teraz może kilka danych liczbowych. Przykładowo w woj. podkarpackim w I półroczu 2010 r. urzędnicy przeprowadzili 37 kontroli, a kwota uszczupleń wyniosła 264,6 tys. zł, w woj. śląskim było to 259 kontroli, a uszczuplenia wyniosły nieco ponad 1 mln zł, w woj. zachodniopomorskim skontrolowano 20 z 38 wytypowanych podmiotów i wykazano uszczuplenia na 566,5 tys. zł, w woj. świętokrzyskim było 37 kontroli i uszczuplenia na 232,8 tys. zł, w kujawsko-pomorskim 53 kontrole z uszczupleniami na 519,5 tys. zł, w woj. łódzkim sprawdzono 145 podmiotów i wykazano uszczuplenia na 696,4 tys. zł, w woj. mazowieckim odbyło się 101 kontroli z wykazanymi uszczupleniami na 1,6 mln zł, w woj. lubelskim 38 kontroli wykazało uszczuplenia na 115,6 tys. zł.

Wydział specjalny

Nieopodatkowana działalność internetowa od pewnego czasu jest monitorowana przez urzędników skarbowych. Jak podaje nam Maciej Cichański z Izby Skarbowej w Bydgoszczy, w bydgoskiej izbie od 2009 roku działa specjalna komórka obsługująca jednostki administracji podatkowej z terenu całego kraju – referat do spraw handlu internetowego.

Podstawowym zadaniem komórki jest systematycznie prowadzona identyfikacja podmiotów działających przy wykorzystaniu sieci internetowej, które nie opłacają należnych podatków. Wyniki przeprowadzonych analiz przekazywane są właściwym naczelnikom urzędów skarbowych do wykorzystania w prowadzonych kontrolach podatkowych.

– W wyniku prac weryfikacyjnych przeprowadzonych przez referat w ciągu półtora roku działalności, dokonano analizy 1515 podmiotów z terenu całego kraju, działających w zakresie handlu elektronicznego, których obroty wyniosły łącznie ok. 480 mln zł. Skuteczność dokonywanych przez referat czynności analitycznych i weryfikacyjnych wynosi ponad 90 proc. – wyjaśnia Maciej Cichański.

Jednocześnie tłumaczy, że oznacza to, że zdecydowana większość podmiotów, które stały się obiektem zainteresowania komórki do spraw handlu internetowego, niestety nie działała uczciwie.