Wprowadzona zmiana art. 88 ustawy o VAT stanowi powrót do rozwiązania obowiązującego przed 1 czerwca 2005 r. Trudno ją uznać za dobrą wiadomość dla podatników - nabywców towarów i usług, dla których oznaczać ona może konieczność przeprowadzania analizy poprawności opodatkowania VAT przyjętego dla danej transakcji przez sprzedającego. W przypadku potencjalnych nieprawidłowości w tym zakresie mogą oni bowiem zostać potencjalnie obciążeni kosztem nieodliczalnego podatku. W efekcie, po 1 stycznia 2008 r. przedsiębiorcy powinni uważniej przyjrzeć się fakturom otrzymywanym w związku z takimi zdarzeniami gospodarczymi, jak:

•  przyznanie premii pieniężnej - w świetle wydanych w 2007 roku wyroków sądów określone rodzaje premii nie mogą być uznane za wynagrodzenie za usługę;
•  płatności dokonywane przy przedwczesnym wygaśnięciu stosunku umownego (np. najmu);
•  zakup zorganizowanego zespołu składników majątkowych - potencjalnie może on nie podlegać opodatkowaniu VAT jako obejmujący zbycie przedsiębiorstwa.

Dotychczas, w celu bezpiecznego skorzystania z prawa do odliczenia, wystarczyło uregulować kwotę VAT wykazaną na fakturze. Od 1 stycznia 2008 r. trzeba się upewnić, że odliczany podatek był w stosunku do danej transakcji rzeczywiście należny.

Dodatkowo warto zaznaczyć, że wprowadzona zmiana wpłynie także (niekorzystnie) na zakres uprawnienia podmiotów zagranicznych do odzyskania zapłaconego podatku od polskich organów skarbowych (na podstawie mechanizmu z VIII Dyrektywy VAT UE).

TOMASZ PABIAŃSKI

starszy konsultant w zespole ds. podatków pośrednich w PricewaterhouseCoopers