Każdy podatnik, którego nie stać na opłacenie kosztów związanych ze skargą do sądu administracyjnego, może wystąpić o przyznanie pomocy prawnej. W tym celu należy złożyć wniosek na specjalnym formularzu i zgromadzić wszelkie dokumenty, które dotyczą sytuacji finansowej wnioskodawcy.
Niekorzystna decyzja podatkowa to problem dla każdego podatnika. Jeżeli odwołanie nie przyniesie pożądanego efektu, podatnik może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, a potem Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skarga do sądu I instancji nie jest niczym trudnym, jednak wiąże się z określonymi kosztami. Ponadto skarga kasacyjna musi być sporządzona przez profesjonalnego pełnomocnika. Jednak osoba, której nie stać na poniesienie kosztów sądowych i pomocy prawnej, nie powinna rezygnować z prawa do sądu. Wystarczy złożyć wniosek o przyznanie tzw. prawa pomocy. Przysługuje ono każdemu skarżącemu, który wykaże, że nie stać go na poniesienie kosztów związanych z procesem.
Instytucja prawa pomocy jest znana każdej procedurze sądowej. Stanowi uzupełnienie konstytucyjnej zasady powszechnego dostępu do sądu. Zgodnie z konstytucją każdy ma prawo do sądu. Żeby status materialny nie przesądzał o tym, kto może z niego skorzystać, ustawodawca wprowadził do ustaw procesowych tzw. prawo pomocy lub zwolnienia z kosztów.
Zgodnie z ustawą o postępowaniu przed sądami administracyjnymi prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek. Oznacza to, że do przyznania pomocy niezbędna jest inicjatywa skarżącego. Sąd administracyjny sam, z urzędu nie sprawdza tego, czy skarżącego stać na uiszczenie kosztów czy nie. Wniosek może być złożony zarówno przed wszczęciem postępowania, jak i już w jego toku. Skarżący może od razu złożyć wniosek o przyznanie prawa pomocy jeszcze przed wszczęciem postępowania sądowego, gdy nie stać go na uiszczenie wpisu. Może też wystąpić o pomoc już w trakcie postępowania, np. gdy uzna, że potrzebna mu pomoc profesjonalnego pełnomocnika.
Przyznanie prawa pomocy przed lub w toku postępowania rozpoznawczego obejmuje także postępowanie egzekucyjne.
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Pomoc prawna tylko dla podatnika w trudnej sytuacji finansowej.
W pełnej wersji artykułu znajdziesz odpowiedzi na pytania:

- Jaki jest zakres pomocy prawnej?
- Jakie są przesłanki ustawowe do otrzymania pomocy?
- Jaka dokumentacja jest wymagana?