Czy zmieniły się - i z jakich powodów - zasady opodatkowania dywidend wypłacanych między tymi spółkami, które nie mają statusu podatkowej grupy kapitałowej?

HANNA LITWIŃCZUK
profesor Uniwersytetu Warszawskiego
Zasady dotyczące opodatkowania tego rodzaju dywidend zmieniły się od 1 stycznia 2007 r. Bezpośrednią przyczyną zmian były zarzuty postawione przez Komisję Europejską, że Polska traktuje sytuacje krajowe w zakresie opodatkowania dywidend bardziej korzystnie niż sytuacje transgraniczne.
Reżim opodatkowania dywidend przed 2007 rokiem polegał na tym, że w przypadku wypłaty dywidend przez spółkę mającą siedzibę lub zarząd w Polsce i będącą podatnikiem CIT (dalej: spółka RP) na rzecz innej spółki RP, dywidendy te nie były uwzględniane przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania (art. 7 ust. 3 pkt 2 ustawy o CIT), a kwotę podatku potrąconego u źródła w wysokości 19 proc. spółka uzyskująca dywidendę odliczała od swojego podatku na podstawie art. 23 ustawy o CIT. Jeżeli spółka RP wypłacała dywidendę spółce zagranicznej, to albo nie pobierała podatku u źródła, jeśli spełnione były warunki wynikające z Dyrektywy dotyczące minimalnego udziału (w 2006 roku - 20 proc.) i okresu jego posiadania (2 lata) albo pobierała go w oparciu o postanowienia właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w wysokości od 10 do 15 proc., a w przypadku braku umowy - w wysokości 19 proc. Jeżeli zaś spółka RP otrzymywała dywidendy z zagranicy, to stosowana była metoda kredytu podatkowego, tj. dywidendy te były uwzględniane przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania, a zagraniczny podatek podlegał odliczeniu.
Przy ocenie podatkowego traktowania dywidend uzyskiwanych przez spółkę RP Komisja uznała, że dywidendy wypłacane pomiędzy spółkami RP są faktycznie objęte stawką zerową, co w konsekwencji oznaczało całkowite wyeliminowanie podwójnego opodatkowania. Takie traktowanie nie zależało od spełnienia warunków wynikających z Dyrektywy. Jeżeli spółka RP uzyskiwała dywidendy od spółki podlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów w innym państwie członkowskim UE (dalej: spółka UE), wówczas łączyła je z dochodami uzyskanymi w Polsce i przysługiwało jej odliczenie zwykłe podatku zagranicznego zapłaconego w państwie źródła. Jeżeli zaś spełnione były warunki określone w Dyrektywie dotyczące minimalnego udziału (w 2006 roku - 20 proc.) i okresu jego posiadania (dwa lata), to odliczeniu podlegała kwota zagranicznego podatku od dochodów, z których zysk został wypłacony, w części przypadającej na wypłacone dywidendy. Reżim opodatkowania dywidend uzyskiwanych od innej spółki RP i od spółki UE był więc odmienny.
Not. KT
Hanna Litwińczuk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego / DGP