Organizacje pozarządowe wykonujące działalność pożytku publicznego oraz jednostki samorządowe, które wypłacają stypendia, są z tego tytułu płatnikami podatku. Zarówno jednostki samorządu terytorialnego (gmina, powiat, województwo), jak i organizacje wykonujące czynności pożytku publicznego (np. fundacje, stowarzyszenia), udzielające stypendium dla uczniów i studentów w celu rocznego rozliczenia mają obowiązek sporządzić informację o wysokości wypłaconego stypendium. Jest to formularz PIT-8S.

Płatnicy stypendiów

Działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych. Organizacjami pozarządowymi są, niebędące jednostkami sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia.
Fundacja natomiast to instytucja prawna tworzona dla realizacji celów społecznych lub gospodarczo użytecznych, zgodnych z podstawowymi interesami państwa, a w szczególności w sferze ochrony zdrowia, rozwoju gospodarki i nauki, oświaty i wychowania, kultury i sztuki, opieki i pomocy społecznej, ochrony środowiska oraz opieki nad zabytkami. Stowarzyszenie to dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych. Działalność pożytku publicznego może być także prowadzona przez: osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o:
● stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej,
● stosunku państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych,
● gwarancjach wolności sumienia i wyznania,
– jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.



Komu przysługuje zwolnienie

Informacja PIT-8S dotyczy uczniów i studentów otrzymujących stypendia, które są przyznawane przez samorząd terytorialny, a także przez organizacje, fundacje i stowarzyszenia określone w art. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Formularz PIT-8S wypełniają płatnicy stypendiów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Informacja PIT-8S dotyczy stypendiów wypłaconych:
● uczniom i studentom, których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego (rady gminy, rady powiatu, sejmiku województwa), oraz
● uczniom i studentom, które są przyznawane przez organizacje, fundacje, stowarzyszenia na podstawie regulaminów zatwierdzanych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych.
W informacji PIT-8S wyszczególnia się kwoty wypłacone oraz kwoty zwolnione z podatku oraz zaliczki, które zostały pobrane od kwot opodatkowanych. Zwolnienie z podatku jest limitowane. Wymienione stypendia są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł. Nadwyżka jest opodatkowana.
Muszą być ponadto spełnione dodatkowe warunki uprawniające do zwolnienia z podatku. Stosuje się je bowiem, jeśli student (uczeń) przed pierwszą wypłatą stypendium złoży płatnikowi oświadczenie, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów podlegających opodatkowaniu, z wyjątkiem renty rodzinnej oraz niektórych dochodów opodatkowanych w sposób ryczałtowy, np. ze zbycia nieruchomości oraz z tytułu odsetek i papierów wartościowych. Podatnik ma obowiązek zawiadomić płatnika o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia. Zawiadomienia tego musi dokonać przed wypłatą stypendium za miesiąc, w którym zaszła zmiana.



Termin mija 1 marca

Płatnicy stypendiów częściowo zwolnionych z PIT mają obowiązek sporządzić informację o wysokości wypłaconego stypendium PIT-8S i przesłać ją do końca lutego stypendyście oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania studenta. Ponieważ w 2010 roku dzień 28 lutego wypada w niedzielę, wyjątkowo płatnicy mają więcej czasu na wywiązanie się z tego obowiązku – termin upływa bowiem 1 marca.
Kwotę stypendiów wykazuje się dla poszczególnych miesięcy, dzieląc je na kwotę wolną (do 380 zł) oraz kwotę opodatkowaną, od której płatnicy pobierali zaliczki. Gdy z informacji PIT-8S wynika, że we wszystkich miesiącach kwoty stypendiów mieściły się w zwolnieniu, podatnik nie musi się z nich rozliczać. Natomiast kwoty nadwyżki (z każdego miesiąca ponad 380 zł) stypendysta musi uwzględnić w zeznaniu rocznym składanym do końca kwietnia każdego roku.

Rozliczenie stypendium

Fundacja, która przekazuje uczniowi comiesięczne stypendium, np. w kwocie 460 zł, musi od nadwyżki ponad 380 zł pobierać zaliczki na podatek dochodowy. Takie stypendium jest tylko częściowo zwolnione z podatku i pod warunkiem, że wypłacająca fundacja wykonuje działalność z zakresu pożytku publicznego. Zwolnione z PIT są tylko stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez organizacje pożytku publicznego na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł. Zwolnienie stosuje się, jeżeli przed pierwszą wypłatą świadczenia zostanie złożone fundacji oświadczenie PIT-2C, że nie uzyskuje się równocześnie innych dochodów podlegających opodatkowaniu, z wyjątkiem renty rodzinnej oraz dochodów opodatkowanych ryczałtowo. W tym przypadku w każdym miesiącu zwolnione z podatku będzie tylko 380 zł, a od pozostałej części, czyli 80 zł, fundacja jako płatnik powinna pobrać zaliczkę na podatek.
Fundacja jest obowiązana w terminie do końca lutego (w roku 2010 do 1 marca) roku następującego po roku podatkowym sporządzić informację o wysokości wypłaconego stypendium PIT-8S i przekazać ją uczniowi oraz urzędowi skarbowemu, chyba że uczeń złożył wniosek o rozliczenie podatku przez fundację. Na podstawie otrzymanego PIT-8S uczeń powinien wypełnić roczne zeznanie podatkowe i złożyć je do końca kwietnia w urzędzie skarbowym.



1 marca – to ostatni dzień na przesłanie przez płatników informacji PIT-8S stypendystom i urzędom skarbowym
Stypendia wyłączone ze zwolnienia
Zwolnienie od podatku dochodowego nie obejmuje stypendiów otrzymanych od:
● partii politycznych,
● związków zawodowych,
● organizacji pracodawców,
● samorządów zawodowych,
● fundacji utworzonych przez partie polityczne,
● klubów sportowych będących spółkami.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Art. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. nr 96, poz. 873 z późn. zm.).