Od kilku tygodni trwa dyskusja dotycząca zmiany ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Projekt nowelizacji ustawy złożony w ramach tzw. inicjatywy obywatelskiej przewiduje dopisanie do niej 6 stycznia, czyli Święta Trzech Króli, jako dnia ustawowo wolnego od pracy. W związku z tym warto przypomnieć, jakie uprawnienia mają pracownicy wyznań, których święta religijne nie są dniami ustawowymi wolnymi od pracy.
Kwestia ta regulowana jest w art. 42 ustawy z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania oraz w rozporządzeniu ministrów pracy i polityki socjalnej oraz edukacji narodowej z 11 marca 1999 r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych niebędących dniami ustawowo wolnymi od pracy.
Zgodnie z wyżej powołaną ustawą osoby, które należą do kościołów lub innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii. W tym celu powinni zgłosić swojemu pracodawcy wniosek o udzielenie zwolnienia, z co najmniej siedmiodniowym dniowym wyprzedzeniem.
Pracownik korzystający ze zwolnienia od pracy w związku z obchodzeniem świąt swego wyznania zobowiązany jest do odpracowania czasu zwolnienia w innym dniu. Za czas odpracowany nie ma on prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych.
Pracodawca powinien ustalić warunki zwolnienia, a przede wszystkim oznaczyć dzień, w którym pracownik odpracuje dzień zwolnienia. Powinien go o tym poinformować nie później niż trzy dni przed dniem zwolnienia.
Jeżeli jednak święto religijne przypada w określonym dniu każdego tygodnia (innym niż niedziela) to na prośbę pracownika, pracodawca ustala dla niego indywidualny rozkład czasu pracy umożliwiający mu korzystanie z wolnego w dniu, który jako dzień wolny ustanawia jego religia.
Podobne uprawnienia mają również uczniowie i studenci. Mogą oni korzystać ze zwolnienia od szkoły w związku ze świętami religijnymi. Zobowiązani są jednak do wyrównania zaległości dydaktycznych spowodowanych zwolnieniem.