ALEKSANDRA TARKA
ROBERT KRASNODĘBSKI
Czy sąd administracyjny, który uchyla zaskarżoną decyzję podatkową, może wstrzymać jej wykonanie?
Decyzja ostateczna organu podatkowego podlega wykonaniu, chyba że wstrzymano jej wykonanie, np. w związku z wniesieniem skargi do sądu administracyjnego. Kompetencje do wstrzymania wykonania decyzji po wniesieniu skargi na decyzje ma także sąd.
W razie uwzględnienia skargi sąd w wyroku określa, czy i w jakim zakresie zaskarżony akt lub czynność nie mogą być wykonane. Rozstrzygnięcie to traci moc z chwilą uprawomocnienia się wyroku. Rozstrzygnięcie to stanowi obligatoryjny element każdego wyroku uwzględniającego skargę i jest efektem dwuinstancyjnego postępowania sądowego. Ponieważ wyrok sądu administracyjnego I instancji nie jest prawomocny, to nie wywołuje skutku w postaci wyeliminowania z obrotu prawnego decyzji będącej przedmiotem zaskarżenia. Stąd też obowiązek odpowiedniego rozstrzygnięcia w tej materii.



Czy można prowadzić egzekucję, gdy sąd uchyla i wstrzymuje wykonanie decyzji organu II instancji?
Decyzja organu I instancji nie powinna w takim przypadku być wykonywana. Ze względu na charakter postępowania odwoławczego, w którym organ nie ocenia wyłącznie prawidłowości decyzji organu I instancji, lecz rozpoznaje sprawę w całości od początku, przy czym obowiązany jest uwzględnić stan faktyczny zaistniały również w trakcie postępowania odwoławczego, decyzja organu II instancji zastępuje decyzję organu I instancji. Jeżeli zatem następuje wstrzymanie wykonania, należność podatkowa nie powinna być egzekwowana. W przypadku prawomocnego uchylenia decyzji II instancji zastosowanie powinny znaleźć przepisy art. 239a Ordynacji podatkowej. Zgodnie z jego treścią decyzja nieostateczna, nakładająca na stronę obowiązek podlegający wykonaniu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, nie podlega wykonaniu, chyba że decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Uchylenie decyzji organu II instancji powoduje, że decyzja organu I instancji nie jest ostateczna, a zatem nie podlega wykonaniu w normalnym trybie.
Co zrobić, gdy organ podatkowy podejmie egzekucję?
Próby prowadzenia egzekucji należności określonych nieostateczną decyzją organu I instancji powinny być zaskarżane jako prowadzone na podstawie wadliwego tytułu wykonawczego. Można także próbować wnioskować o jej zawieszenie.