W Polsce obowiązuje zasada powszechności opodatkowania. Wyjątki od tej zasady ściśle są określone w przepisach. Zgodnie z tymi zasadami opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a ustawy o PIT oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Przed urzędem skarbowym trzeba po zakończeniu roku podatkowego wykazać wszystkie uzyskane dochody. W sytuacji gdy podatnik uzyskuje w ciągu roku dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania jest generalnie suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.
Jednym ze źródeł przychodów jest m.in. stosunek pracy. Natomiast przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W konsekwencji, jeśli podatnik w 2009 roku otrzymał od pracodawcy wypłatę zaległego wynagrodzenia, np. z 2008 roku, to pracownik musi tę wypłatę wykazać w zeznaniu rocznym za 2009 rok, bo stała się ona jego przychodem dopiero w roku wypłaty, a nie w roku, w którym powinna być wypłacona.
Przykład 1
Zeznanie roczne
Podatnik w 2005 roku świadczył usługi medyczne na podstawie umowy zlecenia, za które nie otrzymał wynagrodzenia. Na podstawie wyroku sądowego zasądzono na jego rzecz zaległe wynagrodzenie wraz z odsetkami. Należność określoną w wyroku wypłacono mu w 2009 roku na skutek egzekucji komorniczej. Czy otrzymaną kwotę należy rozliczyć w zeznaniu rocznym za 2009 rok, skoro jest to przychód, który był należny w roku 2005 i w tym czasie nie podlegał wykazaniu w zeznaniu podatkowym?
Przychody z działalności wykonywanej osobiście uzyskane z tytułu wykonywania czynności na podstawie umowy zlecenia podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym w roku ich otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika.
Podatnik w roku 2005 świadczył usługi medyczne na podstawie umowy zlecenia, za które wynagrodzenie – zasądzone wyrokiem sądu – otrzymał wraz z odsetkami za zwłokę dopiero w 2009 roku (w drodze egzekucji komorniczej). W konsekwencji wypłacona przez komornika sądowego w 2009 roku kwota – jako zaległa należność za wykonaną pracę na podstawie umowy zlecenia – stanowi przychód podlegający opodatkowaniu w 2009 roku.
Zatem wypłacone przez komornika sądowego w 2009 roku zaległe wynagrodzenie za zwłokę podatnik powinien wykazać w zeznaniu rocznym za 2009 rok i opodatkować łącznie z innymi dochodami uzyskanymi w tym roku.

To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennik Gazeta Prawna: Rozliczenie wypłaty zaległej pensji.