Urzędnicy skarbowi mają prawo skontrolować przedsiębiorców tylko po okazaniu legitymacji. Wkraczają do akcji zazwyczaj, gdy są świadkami przestępstwa lub wykroczenia skarbowego.
Nasza czytelniczka – która prosiła o zachowanie anonimowości – jest właścicielem salonu fryzjerskiego. Do jej firmy przeszedł klient, który poza usługą strzyżenia kupił trzy kosmetyki. Gdy doszło do zapłaty, okazało się, że nie był to zwykły klient. Był to pracownik urzędu skarbowego, który później sprawdził, czy usługa została prawidłowo zaewidencjonowana. Niestety, nie była. Podatniczka otrzymała karę w postaci mandatu.
Mimo że takie działania fiskusa mogą wydać się sceną z filmów o tajnych agentach, są one zgodne z prawem. Co ciekawe, zdarzają się coraz częściej. Dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy fiskalnej lub innej ewidencji jest przestępstwem skarbowym, zagrożonym karą grzywny do 180 stawek dziennych (w 2009 roku do 3 mln zł). W przypadku przestępstw małej wagi wymierzana jest kara za wykroczenie skarbowe, zazwyczaj w postaci mandatu do 2552 zł.
Zdaniem Agnieszki Walter z Deloitte Ordynacja podatkowa zezwala na niezwłoczne podjęcie kontroli za okazaniem legitymacji, jeżeli istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego.
– W przedstawionej sytuacji pracownik aparatu skarbowego był świadkiem popełnienia przestępstwa skarbowego, miał więc prawo do wszczęcia kontroli wobec podatnika niewywiązującego się z obowiązków rejestracyjnych – tłumaczy Agnieszka Walter.
Dodaje, że uprawnienia do dokonywania kontroli w przedstawiony sposób mają również inspektorzy urzędów kontroli skarbowej, których podstawowym zadaniem jest kontrola rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania. Ordynacja podatkowa o niezwłocznym podjęciu kontroli ma bowiem zastosowanie także do kontroli skarbowej.
Pojawia się tu pytanie, czy przedstawiony schemat działania nie jest prowokacją. Według Agnieszki Walter opisane działanie różni się od prowokacji brakiem elementu namawiania do popełnienia przestępstwa.
Ważne!
Urzędy skarbowe i urzędy kontroli skarbowej nie są uprawnione do przeprowadzania prowokacji, np. zakupu kontrolowanego