Wiele osób wykonuje pracę najemną na zagranicznych statkach. Zazwyczaj osoby takie mają miejsce zamieszkania w Polsce, natomiast pracują jako oficerowie lub marynarze na statkach będących własnością armatora z innego państwa, który to statek pływa na różnych trasach zagranicznych. Jak podatkowo rozliczyć tak uzyskane dochody?
DR JANUSZ FISZER
partner w Kancelarii Prawnej White & Case i docent UW
Częstą sytuacją jest praca na statku bandery cypryjskiej i na tym przykładzie można pokazać zasady rozliczeń podatkowych.
W większości przypadków można przyjąć, że podatnik ma miejsce zamieszkania w Polsce, gdyż zazwyczaj poza okresami przebywania na statkach podczas rejsów, przebywa on w Polsce i tu ma tzw. stałe miejsce zamieszkania. W takiej sytuacji podatnik ten będzie podlegał w Polsce tzw. nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli obowiązkowi opodatkowania w Polsce wszystkich swoich dochodów, niezależnie od miejsca ich uzyskania. Jednocześnie Cypr będzie miał prawo opodatkować dochody tego podatnika, uzyskiwane z tytułu pracy u cypryjskiego armatora.
Niektóre międzynarodowe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wprost odnoszą się do sytuacji pracy m.in. na statku, stwierdzając, że prawo do opodatkowania dochodu pracownika, będzie przysługiwało temu państwu, w którym mieści się siedziba przedsiębiorstwa komunikacji międzynarodowej. Dochód z tytułu pracy na cypryjskim statku będzie mógł być opodatkowany cypryjskim PIT, zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 3 polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Dochód podatnika uzyskiwany z tytułu pracy na cypryjskim statku będzie teoretycznie podlegał podwójnemu opodatkowaniu: w Polsce i na Cyprze. Dla uniknięcia efektywnego podwójnego opodatkowania, wspomniana polsko-cypryjska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu w art. 24 ust. 1 i ust. 4 przewiduje tzw. metodę wyłączenia z progresją. Oznacza to w praktyce, że dochód uzyskany przez podatnika od cypryjskiego pracodawcy i opodatkowany na Cyprze zgodnie z cypryjskim prawem – będzie w Polsce zwolniony od PIT, lecz dochód ten będzie wzięty pod uwagę przy opodatkowaniu w Polsce innych dochodów tego podatnika uzyskanych w danym roku podatkowym, poza dochodami cypryjskimi, jeżeli podatnik ten posiada tego rodzaju dodatkowe dochody. Jeżeli podatnik nie posiada takich dodatkowych dochodów, które podlegałyby opodatkowaniu w Polsce, a otrzymuje jedynie dochód od cypryjskiego aramatora – nie ma on obowiązku składania w Polsce zeznania rocznego.