Dla leasingobiorcy (korzystającego) uiszczane przez niego opłaty mają charakter spłaty wartości przedmiotu leasingu oraz wynagrodzenia poniesionych kosztów, wywołanych odroczeniem płatności. Zasady ewidencji leasingu operacyjnego określają przepisy ustawy o rachunkowości oraz MSR 17.
Finansujący leasing finansowy w sprawozdaniu wykazuje w bilansie aktywa będące przedmiotem tego leasingu nie jako majątek trwały, lecz jako należności, w kwocie równej lokacie leasingowej netto (tzn. zdyskontowanej wartości opłat leasingowych, a więc aktualnych należności, ale bez przyszłych odsetek): oddane w leasing środki trwałe nie są amortyzowane.
Tradycyjne wpływy finansowe leasingodawcy zawierają następujące elementy: zwrot zaangażowanego kapitału; odsetki oraz pozostały zysk pokrywający koszty obsługi kapitału zaangażowanego oraz koszty ogólne. Po stronie wydatków znajdziemy następujące elementy: wydatek na zakup przedmiotu leasingu; koszty finansowe; koszty ogólne.
W sprawozdaniu finansowym finansującego, podobnie jak w przypadku banku, zaangażowany kapitał (udzielenie pożyczki i jej późniejszy zwrot przez pożyczkobiorcę) nie tworzy przychodów i kosztów firmy leasingowej. Przychodami są otrzymane od pożyczkobiorcy odsetki, a kosztami zapłacone przez firmę leasingową odsetki oraz koszty ogólne.
W sprawozdaniu finansowym leasingobiorcy transakcje leasingu powinny być obliczone i ujęte, zgodnie z ich charakterem i rzeczywistą sytuacją finansową, a nie jedynie z formalnymi wymogami prawa (a więc głównie na podstawie prawa bilansowego, a nie prawa podatkowego).
Leasingobiorca powinien w swoim bilansie, w momencie rozpoczęcia leasingu, wykazać przedmiot leasingu jako środek trwały, a drugostronnie – jako zobowiązanie w kwocie równej wartości rynkowej. W praktyce jest to wartość równa cenie zakupu danego składnika, bez VAT i przy założeniu zapłaty gotówką.
Opłaty z tytułu umowy leasingu dzieli się na koszty finansowe i raty spłaty kapitału, zmniejszające zobowiązanie z tytułu przejęcia obiektu w leasing. Koszty finansowe rozkłada się przez czas trwania leasingu na poszczególne okresy obrachunkowe tak, by można było określić stałą okresową stopę procentową od pozostającego do spłaty salda zobowiązań.
dr André Helin
prezes BDO Numerica