Biegły sądowy działający na zlecenie organu procesowego jest w zakresie wykonywanych czynności podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w świetle ustawy o VAT. W związku z tym jest podatnikiem tego podatku.

Biegły sądowy zwrócił się do organów podatkowych o interpretację przepisów prawa podatkowego. Jego zdaniem, działalność biegłego sądowego w zakresie czynności wykonywanych na zlecenie organu procesowego nie może być traktowana jako działalność gospodarcza, a tym samym nie podlega ona VAT. Wskazał, że przepisy o biegłych dotyczące wynagrodzenia sugerują, iż jest to wynagrodzenie za pracę podlegające PIT. Nie może zatem podlegać również VAT.
Organy podatkowe nie zgodziły się z tym, twierdząc, że zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn.zm. - dalej ustawa o VAT) charakteru samodzielnej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów tej ustawy nie ma taka działalność, w której dający zlecenie odpowiada za działania wykonującego zlecenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim przyznał rację organom. Stwierdził, że w obowiązującym w chwili wniesienia wniosku o interpretację stanie prawnym przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT wyraźnie wskazuje, iż w rozumieniu tego aktu nie ma charakteru samodzielnej działalności gospodarczej działalność, za którą zlecający ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich. W przypadku zlecenia przez sąd sporządzenia opinii biegłego, nie można mówić o odpowiedzialności sądu wobec jakiegokolwiek podmiotu trzeciego (w szczególności wobec stron toczącego się postępowania) za opinię biegłego. Jest ona bowiem dowodem w sprawie, nie zaś usługą świadczoną stronom przez sąd.
Skoro więc działalność biegłego nie ma wyjątkowego charakteru działalności niesamodzielnej w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, należy do niej stosować przepis art. 15 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym podmiot wykonujący działalność gospodarczą jest podatnikiem VAT.
Sąd wskazał, że powołana przez biegłego argumentacja mogła być zasadna w poprzednim stanie prawnym, kiedy to art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT wskazywał, że za działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, za które odpowiada zlecający - bez wskazania, że chodzi o odpowiedzialność wobec osób trzecich.
Sygn. akt I SA/Go 1270/06
ALEKSANDRA DZIEMASZKIEWICZ-KWIECIŃSKA
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte