Czy obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług finansowych (otrzymanie odsetek od udzielonej pożyczki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych) powstaje w momencie fizycznej zapłaty odsetek?
Na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1 ustawy o VAT. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w siódmym dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Zatem obowiązek podatkowy w przypadku świadczenia usług finansowych powstaje z chwilą wykonania usługi. Jeżeli jej wykonanie powinno być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez świadczącego usługę. Jeżeli faktura została wystawiona po upływie siedmiu dni licząc od dnia wykonania usługi, obowiązek podatkowy powstaje siódmego dnia od jej wykonania.
Za moment wykonania usługi należy uznać dzień, w którym odsetki od pożyczki stają się wymagalne. Natomiast w przypadku zapłaty odsetek przed ustalonym terminem, wykonanie usługi nastąpi w momencie spłaty oprocentowania.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 24 września 2007 r. (nr 1471 /VTR1/443-64b/07/MSt)
JOANNA RUDZKA
starszy konsultant w Pricewaterhouse-Coopers
Kwestia opodatkowania pożyczek budzi zwykle kontrowersje w zakresie rozstrzygnięcia, czy podlegają one w ogóle opodatkowaniu VAT. Pozostawiając jednak te wątpliwości załóżmy, że w tej konkretnej - rozpatrywanej przez Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy - sprawie mamy do czynienia z czynnością opodatkowaną VAT.
Zagadnienie powstania obowiązku podatkowego w przypadku udzielenia pożyczki nie jest wprost uregulowane w przepisach o VAT. Należy zatem kierować się ogólną zasadą, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi. Jeżeli natomiast wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w siódmym dniu, licząc od dnia wykonania usługi (tu jednak pożyczkobiorcą jest osoba fizyczna - zatem bez jej żądania podatnik nie wystawia faktury). Ponadto jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Rozstrzygnąć wobec tego należy, co oznacza moment wykonania usługi udzielenia pożyczki. W praktyce powszechnie uznawany jest pogląd, że moment ten następuje w chwili, gdy odsetki stają się wymagalne. W konsekwencji obowiązek podatkowy powstaje (co do zasady) wraz z wymagalnością odsetek. Gdy natomiast pożyczkobiorca zapłaci odsetki przed tym terminem - z chwilą ich faktycznej zapłaty. W mojej ocenie takie stanowisko zasługuje na aprobatę.
