Jak należy określić moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu VAT, stawki VAT i podstawy opodatkowania w przypadku wykupienia wierzytelności osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą od spółki z o.o.?
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach stwierdził, że faktycznie świadczone przez podatnika usługi stanowią usługi pośrednictwa finansowego. Według niego do usług zakupu wierzytelności w celu ich windykowania nie ma zastosowania zwolnienie przedmiotowe z VAT. Przy udzielaniu odpowiedzi organ podatkowy pierwszej instancji przytoczył wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-305/01, w którym Trybunał orzekł, że zgodnie z wykładnią VI Dyrektywy Rady Unii Europejskiej - działalność gospodarcza polegająca na skupowaniu przez firmę długów, stanowi windykację należności i działalność ta jest wyłączona z zakresu zwolnienia z VAT.
Dyrektor Izby Skarbowej w Kielcach postanowił zmienić interpretację Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach, powołując się na naruszenie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Według izby, podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy wartością nominalną długu, który klient scedował na faktora, a kwotą, jaką faktor płaci mu za długi (pomniejszona o podatek). Wartość ta nie odpowiada co do zasady sumie poszczególnych kwot należnych z tytułu miesięcznych wpłat pomniejszonych o kwotę podatku należnego.
Spółka, ściągając uprzednio nabyty dług, nie występuje już jako usługodawca, który zobowiązał się do ściągnięcia długu na rzecz innego podmiotu i nie pobiera z tego tytułu wynagrodzenia. Nie zmienia to jednak faktu, że istnieje świadczenie na poprzednim etapie, tj. nabycia cudzej wierzytelności na własne ryzyko od wierzyciela pierwotnego. Taka usługa podlega opodatkowaniu VAT.
Decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego dyrektora Izby Skarbowej w Kielcach z 14 grudnia 2007 r. (nr PP1/443-101/07)
AGNIESZKA SZUPER
konsultant podatkowy w ITA Doradztwo Podatkowe
Polskie przepisy prawa podatkowego dotyczące opodatkowania usług ściągania długów i factoringu co do zasady zgodne są z uregulowaniami wynikającymi z przepisów obowiązującej obecnie Dyrektywy 2006/112/WE (dawnej VI Dyrektywy). Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i załącznikiem nr 4 do tej ustawy, zwolnieniu z opodatkowania podlegają usługi pośrednictwa finansowego z wyłączeniem m.in. usług ściągania długów oraz factoringu. Dyrektor Izby Skarbowej w Kielcach zmienił z urzędu postanowienie naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach podając jako powód rażące naruszenie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zgodnie z przywołanym orzeczeniem ETS z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01 pomiędzy Finanzamt Groß-Gerau a MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring GmbH działalność gospodarcza, w ramach której przedsiębiorstwo nabywa długi, przejmując ryzyko niewypłacalności dłużnika, a w zamian fakturuje swoich klientów z tytułu prowizji, stanowi windykację długów i factoring w rozumieniu przepisów Dyrektywy 2006/112/WE. Jest zatem, zgodnie z orzeczeniem ETS, wyłączone z zakresu zwolnień przewidzianych w tej dyrektywie. Podstawą opodatkowania zgodnie z powołanym orzeczeniem C-305/01 jest różnica pomiędzy wartością nominalną długu, który klient scedował na faktora, a kwotą jaką faktor płaci mu za długi (pomniejszona o podatek). Kwestie opodatkowania VAT factoringu polskie organy podatkowe w większości przypadków rozstrzygają w duchu orzeczenia ETS. Już wcześniej podobne orzeczenia wydawane były również przez tę samą Izbę Skarbową w Kielcach (np. decyzja nr PP1-443/170/05 z 14 listopada 2005 r.). Omawiane orzeczenie nie jest zatem istotną zmianą w podejściu przez administrację skarbową do kwestii opodatkowania VAT factoringu. Na uwagę zasługuje jednak fakt, że dyrektor Izby Skarbowej w Kielcach zmieniając postanowienie organu pierwszej instancji jako powód podał rażące naruszenie orzecznictwa ETS. Oznacza to, że nie tylko sądy administracyjne, ale coraz częściej również organy podatkowe posiłkują się dorobkiem orzecznictwa wspólnotowego.
