Nabywca majątku ma pewne obowiązki podatkowe, których musi dopełnić. O czym powinien pamiętać nabywca cudzego majątku?

Joanna Patyk
konsultant podatkowy, BDO Numerica
Podstawowym obowiązkiem nabywcy majątku jest obowiązek zapłaty zaległości podatkowej zbywcy majątku. Zaległości te dotyczą podatków związanych z działalnością gospodarczą: dochodowego od osób fizycznych lub prawnych, od towarów i usług, akcyzowego, od nieruchomości, rolnego, od gier, od środków transportu oraz opłat: skarbowej, administracyjnej, targowej, eksploatacyjnej. Na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych odpowiedzialność nabywcy rozciąga się również na należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Przesłanką odpowiedzialności nabywcy jest sam fakt nabycia składników majątku od zbywcy będącego podatnikiem, który posiada zaległości podatkowe.
Zgodnie z Ordynacją podatkową nabywca majątku odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze zbywcą za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością zbywcy.
Obowiązek uregulowania należności podatkowych nabywcy majątku jest ograniczony, po pierwsze, podmiotowo. Za zaległości podatkowe odpowiada jedynie nabywca: przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa, składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy o wartości przekraczającej w dniu zbycia kwotę 15,8 tys. zł. Za składniki majątku związane z prowadzoną działalnością ustawodawca przyjmuje natomiast aktywa trwałe w rozumieniu przepisów o rachunkowości, z wyłączeniem należności długoterminowych, udzielonych pożyczek i długoterminowych rozliczeń międzyokresowych. W sytuacji gdy nabycie dotyczy innego, poza wymienionym majątkiem zbywcy, odpowiedzialność nabywcy nie występuje. Poza tym z omawianej odpowiedzialności są wyłączeni nabywcy będący jednocześnie małżonkiem lub członkiem rodziny ze zbywcą - stosują się do nich odrębne przepisy dotyczące odpowiedzialności członków rodziny. Po drugie, przedmiotowo. Nabywca odpowiada jedynie do wartości nabytego przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub składników majątku. Obowiązek uregulowania należności podatkowych nabywcy majątku jest ograniczony też czasowo. Nabywca majątku odpowiada za zaległości podatkowe zbywcy powstałe do dnia nabycia przedsiębiorstwa, jego części lub składników majątku.
Z wnioskiem o wydanie zaświadczenia o wysokości zaległości podatkowych zbywcy występuje do organu podatkowego nabywca za zgodą zbywcy. Organ podatkowy w zaświadczeniu określa wysokość zaległości podatkowych na dzień wydania zaświadczenia. W przypadku jednak gdy od dnia wydania zaświadczenia do dnia zbycia upłynęło 30 dni (w sytuacji zbycia przedsiębiorstwa lub jego części) lub trzy dni (w sytuacji zbycia składników majątku) nabywca odpowiada także za zaległości podatkowe powstałe po dniu wydania zaświadczenia i przed dniem nabycia przedsiębiorstwa, jego części lub składników majątku. Takie uregulowanie powoduje, że nabywca co do zasady odpowiada za zaległości zbywcy wykazane w zaświadczeniu o wysokości zaległości podatkowych zbywcy i jedynie gdy opóźnieniu ulega podpisanie aktu nabycia majątku odpowiedzialność ta rozszerza się również na zaległości powstałe po dniu wydania zaświadczenia.
(EM)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 112 oraz art. 306g ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).