dr ANDRÉ HELIN
prezes firmy audytorskiej BDO Numerica
Nowelizacja znacznie przybliża nasze przepisy do Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Dużo zmian dotyczy sporządzania sprawozdań finansowych jednostki, jednostek powiązanych oraz badania i ogłaszania sprawozdań. W tym obszarze nastąpiło uproszczenie definicji grup kapitałowych, dzięki czemu są one bliżej praktyki międzynarodowej. Zaostrzone zostały wymogi ujawniania transakcji między podmiotami powiązanymi. Rozszerzono ich zakres - obejmując nie tylko te, które są w relacji kapitałowej jako podmioty prawne - o taki krąg osób, jak członkowie rad nadzorczych, akcjonariusze, członkowie zarządów.
Jedną z przyczyn nowelizacji ustawy było dostosowanie się do wymogów unijnych - konkretnie zwiększenie odpowiedzialności organów zarządzających spółki za sprawozdawczość finansową z poziomu kierownika jednostki do rad nadzorczych, których członkowie będą odpowiadali za prawidłowość i rzetelność rachunkowości, i - co najważniejsze - będą też ponosili materialną odpowiedzialność, wspólnie z kierownictwem zarządu. W przypadku podmiotów dopuszczonych do publicznego obrotu, zmiany te wymuszą wzrost roli Komitetu ds. Audytu, wynikający z konieczności zacieśnienia współpracy między instytucją biegłego rewidenta a radą nadzorczą.
Wraz ze zmianą ustawy pojawiają się nowe obowiązki informacyjne. Powstanie konieczność umieszczania informacji dodatkowych na temat zawartych transakcji i ich skutków finansowych, jakie nie ujawniły się jeszcze w sprawozdaniu. Mogą to być informacje o podpisanych umowach dotyczących przyszłych transakcji, nieujętych w bilansie, ale mających dziś duże znaczenie. Trzeba też będzie podać informacje o transakcjach niemających charakteru rynkowego - w przypadku których właściciel albo jednostki powiązane mają inne cele niż czysto gospodarcze - między podmiotami grupy kapitałowej. Powstanie też obowiązek podania wynagrodzeń biegłych rewidentów, z wyszczególnieniem tytułów zapłaty, czyli z podziałem na audyt, doradztwo podatkowe, doradztwo ekonomiczne. Dzięki temu osoby, które dokonują wyboru biegłego rewidenta, będą mogły ocenić skalę świadczonych przez niego usług i jego niezależność.
Kolejną nowością będzie zamieszczanie szerszych informacji na temat składników majątkowych jednostki, zwłaszcza finansowych. Ważną zmianą jest ujednolicenie przepisów podatkowych i dotyczących rachunkowości w zakresie różnic kursowych.