Przedsiębiorcy działający w Bułgarii rozliczają się w zakresie podatków dochodowych według 10-proc. stawki liniowej. Dotyczy to zarówno PIT, jak i CIT.
Bułgaria jest krajem o coraz większej atrakcyjności dla inwestorów, ze względu na korzystne przepisy podatkowe (liniowa 10-proc. stawka PIT i CIT) oraz niskie koszty pracy.
- Warto zaznaczyć, że Bułgaria przyjęła stały kurs swej waluty - lewa (BGN) do euro (1 BGN = ok. 0,5 euro). Na wizerunek Bułgarii niekorzystnie wpływa natomiast relatywnie wysoka inflacja (8,4 proc. w 2007 r.) oraz znaczne rozmiary szarej strefy - podkreśla Monika Ławnicka, konsultant w Accreo Taxand.

Formy działalności

Inwestor rozpoczynający działalność w Bułgarii ma do wyboru różne formy działalności. Należą do nich: indywidualna działalność gospodarcza (dla osób fizycznych), spółka jawna, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, oddział, przedstawicielstwo, konsorcjum, holding, spółdzielnia.
Zdaniem Moniki Ławnickiej do najdogodniejszych form prowadzenia działalności należą: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (OOD lub jednoosobowa - EOOD) oraz spółka akcyjna (AD lub jednoosobowa - EAD).
Jak tłumaczy nasza ekspert z Accreo Taxand, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być założona przez jedną lub więcej osób fizycznych lub prawnych. Minimalny kapitał założycielski OOD (lub EOOD) wynosi 5 tys. BGN. Minimalna wartość jednego udziału to 10 BGN. Udziały mogą być opłacane w gotówce lub obejmowane w drodze aportu. Przynajmniej 70 proc. kapitału określonego w umowie spółki musi zostać wpłacone przed jej rejestracją. Organami OOD są: zgromadzenie ogólne wspólników oraz menedżer (lub menedżerowie). OOD nabiera osobowości prawnej z chwilą wpisu do rejestru.
- W przypadku spółki akcyjnej, minimalna wartość kapitału to 50 tys. BGN, zaś przed rejestracją przynajmniej 25 proc. kapitału musi być wpłacone. Obowiązkowe jest również utworzenie funduszu rezerwowego w wysokości przynajmniej 10 proc. kapitału. Minimalna wartość akcji AD (lub EAD) to 1 BGN - wylicza Monika Ławnicka.
Wskazuje też, że AD może przyjąć jednostopniowy lub dwustopniowy system zarządzania. W pierwszym przypadku organami spółki są zgromadzenie akcjonariuszy i zarząd (3-9 osób). W dwustopniowym systemie, organy to: zgromadzenie akcjonariuszy, rada nadzorcza (3-7 osób) i zarząd (3-9 osób). AD jest jedyną formą spośród spółek, która może emitować obligacje.
Warto jeszcze wspomnieć o szczególnych regulacjach dotyczących holdingów. Celem takiej spółki, prowadzonej w formie AD, OOD lub spółki komandytowo-akcyjnej, jest utrzymywanie udziałów w innych spółkach lub zarządzanie. Holding nie musi prowadzić własnej działalności gospodarczej (poza wyżej opisaną), lecz przynajmniej 25 proc. jego kapitału musi być zainwestowane w spółki-córki.
- Odrębny reżim dotyczy również spółek utworzonych w celu inwestowania w nieruchomości - informuje Monika Ławnicka.

Rezydencja podatkowa

Osoba, która ponad 183 dni w roku przebywa w Bułgarii, posiada stały adres w tym państwie lub jej centrum interesów życiowych znajduje się w Bułgarii, jest traktowana jako rezydent tego państwa, a jej dochody niezależnie od miejsca ich osiągania podlegają w całości opodatkowaniu PIT w Bułgarii. Za rezydentów uznawane są również osoby oddelegowane za granicę przez państwo bułgarskie, bułgarskie instytucje państwowe i bułgarskie przedsiębiorstwa. Nierezydenci podlegają w Bułgarii opodatkowaniu jedynie od dochodów osiąganych w tym państwie (dochody z pracy, dochody z nieruchomości położonej w Bułgarii).
- Od początku 2008 roku PIT w Bułgarii jest podatkiem liniowym o stawce 10-proc. W związku z wprowadzeniem podatku liniowego zniesiono wszystkie dotychczasowe ulgi oraz kwotę wolną od podatku - wyjaśnia Monika Ławnicka.
Wskazuje także, że ostateczny termin na złożenie zeznania podatkowego PIT jest taki sam jak w Polsce - 30 kwietnia następnego roku. Każdy podatnik rozlicza się z PIT samodzielnie (nie ma możliwości rozliczenia wspólnego, np. z małżonkiem).
JAKIE INNE OBCIĄŻENIA WYSTĘPUJĄ W BUŁGARII
Inne podatki w Bułgarii to m.in.:
• podatek od nieruchomości (0,15-3 proc. wartości nieruchomości),
• podatek od przeniesienia własności nieruchomości i samochodów (2-4 proc.),
• podatek od spadków i darowizn (0,7-10 proc.).
Rozliczenia w zakresie CIT, VAT oraz ubezpieczeń społecznych dokonywane są drogą elektroniczną.
JAK ZAŁOŻYĆ FIRMĘ
Założenie spółki (np. OOD) w Bułgarii obejmuje następujące etapy:
• wstępne zatwierdzenie nazwy w IS (Information Services) - koszt 100 lub 102 BGN (więcej w przypadku weryfikacji telefonicznej),
• zatwierdzenie umowy spółki u notariusza, notarialne potwierdzenie podpisów menedżerów - koszt 3 BGN za podpis oraz 2 BGN za pierwszą stronę dokumentu i 1 BGN za każdą następną stronę,
• wpłacenie kapitału na rachunek bankowy - opłata ok. 10-30 BGN,
• uiszczenie opłaty sądowej - 121,50 BGN,
• rejestracja w rejestrze handlowym sądu rejonowego,
• publikacja w gazecie państwowej - koszt 30 BGN,
• wyrobienie pieczęci - koszt 40 BGN,
• rejestracja w Państwowym Urzędzie Statystycznym (BULSTAT) - opłata 60 BGN,
• rejestracja w Urzędzie Podatkowym oraz w Państwowym Zakładzie Ubezpieczeń.
Cały proces rejestracji trwa około miesiąca. Rejestr sądowy prowadzony jest w formie elektronicznej bazy danych.
JAK ROZLICZAĆ DYWIDENDY I ODSETKI
Dywidendy oraz wypłaty z likwidacji osób prawnych przekazywane nierezydentom podlegają opodatkowaniu u źródła według stawki 5-proc. W przypadku gdy spółka z państwa członkowskiego UE otrzymująca dywidendy utrzymuje min. 15 proc. udziału w kapitale bułgarskiej spółki przez dwa lata, możliwe jest zwolnienie z opodatkowania dywidend u źródła, na podstawie bułgarskich przepisów implementujących Dyrektywę Parent-Subsidiary.
Odsetki, należności licencyjne, zyski kapitałowe oraz opłaty za usługi franchisingu i faktoringu podlegają opodatkowaniu 10-proc. podatkiem u źródła.

Rozliczenia CIT

Opodatkowaniu CIT w Bułgarii podlegają osoby prawne oraz stowarzyszenia nieposiadające osobowości prawnej (od dochodów z działalności gospodarczej). Stawka CIT w Bułgarii wynosi 10 proc.
- Dochodem do opodatkowania jest wynik księgowy skorygowany o określone pozycje dla celów ustalenia podstawy opodatkowania. Ostateczny termin składania zeznań podatkowych przypada 31 marca. Poniesioną stratę podatnik CIT może rozliczyć w ciągu pięciu następnych lat - wskazuje Monika Ławnicka.
Zwolnione z opodatkowania CIT są m.in. zyski ze sprzedaży akcji spółek notowanych na bułgarskiej giełdzie papierów wartościowych (przy spełnieniu pewnych warunków) oraz dywidendy wypłacane pomiędzy bułgarskimi spółkami. Zwolnienia podatkowe przewidziane są również dla firm inwestujących w rejonach o wysokim bezrobociu.
Opodatkowaniu CIT nie podlegają: licencjonowane Real Estate Investment Trusts (REITs) oraz organizacje zbiorowego inwestowania (collective investing schemes).
- W Bułgarii występuje jeszcze dodatkowy, jednorazowy, 10-proc. podatek. Płatny jest miesięcznie. Nakładany jest na wydatki przedsiębiorstw na reprezentację i rozrywkę oraz na utrzymanie i naprawy samochodów, z których korzystają członkowie zarządu - wyjaśnia Monika Ławnicka.

Do zapłaty VAT i akcyza

Nasza rozmówczyni z Accreo Taxand wskazuje, że regulacje dotyczące VAT są spójne z systemem obowiązującym w całej UE. Podstawowa stawka VAT wynosi 20 proc. Obniżona, 7-proc. stawka obejmuje wyszczególnione usługi hotelowe. Stawka 0-proc. dotyczy eksportu oraz specyficznych dostaw towarów. Z VAT wyłączone są: usługi finansowe, edukacyjne, ubezpieczeniowe, zdrowotne, dzierżawa budynków na cele mieszkalne oraz sprzedaż starych budynków.
Jeśli chodzi o akcyzę, to objęte nią są: alkohole, papierosy i cygara, kawa, energia elektryczna, paliwa oraz - w zależności od wieku oraz mocy silnika - samochody.