Z informacji części pośredników kredytowych wynika, że w praktyce stosują zwolnienie z VAT. Jednocześnie w dalszym ciągu mają oni wątpliwości, czy postępują poprawnie. Jak zatem powinny być opodatkowane usługi pośredników kredytowych?

Pamiętajmy, że zgodnie z PKWiU dział 67 obejmuje usługi ściśle związane z usługami finansowymi, które jednak nie są usługami finansowymi wykonywanymi na własny rachunek i ryzyko.
Mimo nieraz bardzo szerokiego zakresu wykonywanych prac, poprzez możliwość wyodrębnienia czynności nadającej całości usługi zasadniczy charakter, można przyjąć, że wszystkie wykonywane przez pośrednika czynności należy zaklasyfikować tak jak usługę główną. Natomiast czynności poboczne (np. w zakresie późniejszej obsługi umów kredytowych) nie powinny być klasyfikowane odrębnie. Jako takie bowiem nie mają racji bytu, tzn. nie byłyby wykonywane, gdyby nie była wykonywana czynność główna.
Ma to istotne znaczenie. Przypomnę, że na poprawność traktowania usług pośredników kredytowych jako jednej kompleksowej usługi wskazują również orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. ETS stwierdził m.in., że świadczenie stanowiące ekonomicznie pojedynczą usługę nie powinno być sztucznie rozdzielane. Trybunał wskazał m.in., że z jedną usługą mamy do czynienia w przypadku, w którym jedną lub więcej czynności należy traktować jako usługę główną. Trybunał zaznaczył też, że za element usługi głównej należy uznać taką czynność, która dla usługobiorcy nie stanowi celu sama w sobie, a jest wykonywana w celu lepszego świadczenia usługi głównej.
Mimo istnienia określonych argumentów, w praktyce nieprecyzyjne przepisy powodują wątpliwości. W efekcie powstaje istotne ryzyko sporu z władzami podatkowymi. Podatnicy mają jednak możliwość zabezpieczenia swojej pozycji. Takim rozwiązaniem jest uzyskanie z urzędu statystycznego opinii, że usługi danego pośrednika kredytowego są sklasyfikowane w jednej z kategorii PKWiU objętych zwolnieniem z podatku od towarów i usług.
Następnie należałoby wystąpić do administracji skarbowej ze stosownym wnioskiem o potwierdzenie, że usługa pośrednika jest kompleksową usługą pomocniczą związaną z pośrednictwem finansowym, której świadczenie objęte jest zwolnieniem z podatku od towarów i usług.
HUBERT JĄDRZYK
partner PricewaterhouseCoopers
Not. KT
Hubert Jądrzyk, partner PricewaterhouseCoopers / DGP