Czy znowelizowana ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje zmiany dotyczące odliczania podatku naliczonego z faktur, które udokumentowały transakcje zwolnione z podatku lub nieopodatkowane?

TOMASZ MICHALIK
doradca podatkowy, partner MDDP
W znowelizowanej ustawie o podatku od towarów i usług znalazły się zmiany mające z punktu widzenia podatników VAT ogromne znaczenie. Chodzi o nowelizację przepisu art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, która zaproponowana przez Ministerstwo Finansów została zaaprobowana przez Sejm i Senat.
Przepis ten, w obecnie obowiązującym brzmieniu, przewiduje, że podatnik nie może odliczyć podatku naliczonego z faktur, które udokumentowały transakcje zwolnione z podatku lub nieopodatkowane. Jednakże - co w sprawie ma kluczowe znaczenie - ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli kwota należności wykazana na fakturze została uregulowana. Ten właśnie przepis ma zostać zlikwidowany. Oznaczać to będzie przywrócenie istniejącego do 1 czerwca 2005 r. stanu, w którym nabywca towarów lub usług, podatnik, nie może odliczyć podatku naliczonego z faktur, które udokumentowały transakcje zwolnione z podatku lub nieopodatkowane.
Przywrócenie, albowiem omawiany art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług został wprowadzony do ustawy właśnie z dniem 1 czerwca 2005 r. przy pełnej aprobacie Ministerstwa Finansów.
Jedynym argumentem wyrażonym w uzasadnieniu projektu nowelizacji jest konieczność dostosowania regulacji polskich do przepisów wspólnotowych. Albowiem należy podkreślić, iż regulacja ta - niezwykle korzystna dla podatników - jest jednak niezgodna z Dyrektywą 2006/112/, tak jak była niezgodna z VI Dyrektywą i żadne karkołomne próby interpretacyjne zmienić tego nie mogą.
W wyroku w sprawie C-342/87 (Genius Holding) Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, że na podstawie art. 17 VI Dyrektywy prawo do odliczenia podatku naliczonego może przysługiwać wyłącznie w odniesieniu do podatku, który był należny, a zatem podatku, który wynika z czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Tym samym w opinii Trybunału prawo do odliczenia nie przysługuje w stosunku do podatku, który jest należny tylko dlatego, że został wykazany na fakturze.
Ciekawe skądinąd, że przy wprowadzeniu tej noweli w czerwcu 2005 r. niezgodność ta Ministerstwu Finansów nie przeszkadzała.
Not. KT
Tomasz Michalik, doradca podatkowy, partner MDDP / DGP