Czy opodatkować VAT umowy zlecenia zawarte między osobami fizycznymi, które nie prowadzą działalności gospodarczej?

Nie
Czynności wykonywanych w ramach umowy zlecenia przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej nie można uznać za czynności wykonywane w charakterze podatnika VAT i w konsekwencji nie podlegają one opodatkowaniu VAT.
DANIEL KIJAK
doradca podatkowy, Mazars & Guérard Audyt
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Sytuacja, gdy podejmowane czynności mają charakter częstotliwy (lub wskazują na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy), pozwala wprawdzie uznać, że czynności te stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, ale dopiero działalność gospodarcza wykonywana samodzielnie (w sposób niezależny od innych podmiotów) skutkuje uznaniem, że podmiot działa w charakterze podatnika VAT.
Podmioty wykonujące czynności w oparciu o umowy, w których nie występują jako niezależne podmioty, nie powinny być uznane za podatników VAT.
W tym celu przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują sytuacje, w których określone czynności nie są uznawane za działalność gospodarczą wykonywaną samodzielnie. Mianowicie, za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą nie uznaje się, między innymi, czynności wykonywanych w ramach umowy zlecenia, jeżeli zleceniobiorca jest związany ze zleceniodawcą prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zleceniodawcy wobec osób trzecich.
Dlatego, w przypadku istnienia więzi prawnych pomiędzy zleceniobiorcą i zleceniodawcą tworzących stosunek prawny analogiczny do tego, jaki wiąże pracodawcę i pracownika, uznaje się, że zleceniobiorca nie działa niezależnie i pomimo wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług nie można mu przypisać statusu podatnika VAT.
(AP)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 15 ust. 1-2 oraz ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).