ABC (polski podatnik VAT) zakupiła towar od niemieckiego kontrahenta X Gmbh (zarejestrowany jako podatnik od wartości dodanej w Niemczech). Zgodnie z ustalonymi warunkami dostawy transport towarów organizowany jest przez sprzedawcę, tj. X Gmbh. W praktyce X Gmbh zleca przetransportowanie przedmiotowych towarów innej firmie niemieckiej (niemieckiemu przewoźnikowi), za co jest obciążane niemieckim VAT (tzw. mehrwertsteuer) według stawki 19 proc. Faktura wystawiona przez X Gmbh na rzecz polskiej spółki obejmuje oddzielną pozycję za sprzedany towar i oddzielną za jego transport. Na fakturze jest naliczony mwst. w wysokości 19 proc., mimo że nabywca podał swój numer identyfikacyjny VAT-UE. Czy w takiej sytuacji prawidłowym jest opodatkowanie sprzedaży przez sprzedawcę (X Gmbh) niemieckim VAT (mwst. 19 proc.)?

MICHAŁ T. PIOTROWSKI
PKF Consult
Opisany stan faktyczny jednoznacznie wskazuje, że z punktu widzenia przepisów ustawy o VAT mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów. Zgodnie z treścią art. 9 ustawy o VAT przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, które w wyniku dokonanej dostawy są przemieszczane z jednego państwa członkowskiego do drugiego.
Fakt, że mamy do czynienia z transakcją wewnątrzwspólnotową, powoduje, iż realizowana przez niemieckiego kontrahenta (sprzedawcę) dostawa towarów jest nieopodatkowana. Z tego punktu widzenia co najmniej jako wątpliwe należy ocenić postępowanie niemieckiego kontrahenta, zgodnie z którym sprzedaż została opodatkowana mwst. według stawki 19 proc. (niemiecki VAT).
O ile bowiem polski nabywca podał kontrahentowi swój numer, pod którym jest zidentyfikowany dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych (VAT-UE), wówczas z założenia sprzedawca winien wystawić fakturę bez naliczenia kwoty podatku VAT. Kwestię tę w sposób analogiczny rozstrzyga Dyrektywa 112/2006/WE. Zgodnie z brzmieniem art. 138 Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych do miejsca przeznaczenia znajdującego się na terytorium innego państwa członkowskiego niż kraj wysyłki.
Konsekwentnie, pod warunkiem dopełnienia przez polskiego podatnika wymogów formalnych związanych z jego identyfikacją jako podatnik VAT-UE w Polsce - w mojej ocenie, zasadnym wydaje się skorygowanie faktury przez niemieckiego kontrahenta i nienaliczanie VAT (mwst.) - a więc zastosowanie tzw. zwolnienia z prawem do odliczenia.
Pomijając kwestię zasadności opodatkowania dostawy towarów przez niemieckiego kontrahenta (stawką 19 proc.), należy pamiętać, iż polski kontrahent zobowiązany jest do rozliczenia podatku VAT w Polsce z tytułu WNT.
Podstawę opodatkowania tej transakcji stanowić będzie zarówno wartość samych towarów, jak i wartość wydatków dodatkowych związanych z nabyciem towarów - a więc m.in. transport, koszty opakowania, ubezpieczenia itp. - pod warunkiem, że są one pobierane przez dostawcę (patrz art. 31 ustawy o VAT).
(ŁZ)
PODSTAWA PRAWNA
Art. 9, 31 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
Art. 138 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 29 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.