Niedawna nowelizacja ustawy o CIT pozwoliła odejmować od podstawy opodatkowania darowizny na walkę z koronawirusem. Niestety, przepisy przejściowe nie pozwalają określić, czy podatnik może to zrobić już w zaliczce za listopad br.
Zasadniczo podatnicy CIT mają prawo odliczyć darowizny przekazane od 1 stycznia 2020 r. na przeciwdziałanie COVID-19 podmiotom wskazanym w ustawie, w szczególności wykonującym działalność leczniczą, wpisanym do odpowiedniego wykazu. Podstawę opodatkowania można zmniejszyć zarówno w zeznaniu rocznym, jak i przy obliczaniu zaliczki na CIT.
Dotychczas podatnicy mieli prawo odliczyć darowizny przekazane na ten cel od 1 stycznia 2020 r. do 30 września 2020 r.
Ostatnia nowelizacja ustawy o CIT (Dz.U. z 2020 r. poz. 2123) umożliwia odliczanie darowizn przekazanych od 1 stycznia 2020 r. do końca miesiąca, w którym zostanie odwołany stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19. Wysokość odliczenia jest uzależniona od okresu, w którym dokonano darowizny i wynosi nawet jej dwukrotność.
Przepisy przejściowe
Z przepisu przejściowego (art. 23 ust. 4 ustawy nowelizującej) wynika, że odliczenie darowizn stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2020 r. Warto podkreślić, że ustawa nowelizująca weszła w życie 1 grudnia 2020 r. Pojawia się więc wątpliwość, czy podatnik, który przekazał darowiznę w listopadzie 2020 r., ma prawo odliczyć ją przy obliczaniu zaliczki za listopad.
Biorąc pod uwagę przepisy przejściowe, należy postawić tezę, że wskutek wejścia w życie nowelizacji dopiero od 1 grudnia 2020 r. podatnik nie ma jeszcze takiego prawa. Przyjmując, że zobowiązanie podatkowe w zakresie wpłaty zaliczki za listopad powstało z końcem miesiąca, należy uznać, że w tym dniu (dniu powstania zobowiązania podatkowego) podatnik nie nabył jeszcze prawa do odliczania darowizny dokonanej w okresie 1 października – 30 listopada 2020 r. Przepis wprowadzający to uprawnianie jeszcze nie obowiązywał.
A może można?
Określając prawo do uwzględnienia darowizn, można by jednak odnieść się do terminu wpłaty zaliczki na CIT. Skoro zaliczkę za listopad należy wpłacić do 21 grudnia, to w dacie tej wpłaty nowelizowane przepisy już obowiązują. Można by więc postawić tezę, że podatnik w dniu wpłaty zaliczki ma już prawo do odliczenia darowizny na walkę z COVID-19.
Biorąc jednak pod uwagę przepisy przejściowe oraz to, że ustawa nowelizująca weszła w życie 1 grudnia 2020 r., nie można jednoznacznie stwierdzić, że podatnik, wpłacając zaliczkę za listopad, faktycznie może uwzględnić darowizny dokonane w okresie październik–listopad. Problem jest powszechny, przez co wydaje się, że Ministerstwo Finansów powinno wydać w tym zakresie interpretację ogólną lub odpowiednie wyjaśnienia.
Moim zdaniem, obliczając zaliczkę za listopad, podatnicy z ostrożności nie powinni uwzględniać darowizn przekazanych w okresie październik–listopad. Odliczenia należałoby dokonać w zeznaniu rocznym lub obliczając zaliczkę należną za grudzień.
