Polski podatnik otrzymał od czeskiej firmy będącej czynnym podatnikiem VAT-UE fakturę za transport towaru z Polski na Ukrainę. Data wystawienia faktury to 9 listopada 2020 r., a data wykonania usługi to 30 października 2020 r. Jak rozliczyć to nabycie na gruncie VAT? Kiedy powstał obowiązek podatkowy? W jakich pozycjach nowego pliku JPK_VAT wykazać ten zakup? Czy trzeba zastosować jakieś oznaczenie?
Podatnicy nabywający usługi mogą być obowiązani do rozliczenia VAT w ramach tzw. importu usług. Jest to sytuacja, w której dochodzi do świadczenia usług, z tytułu których podatnikiem jest usługobiorca (art. 2 pkt 9 ustawy o VAT), a więc gdy – w niewielkim uproszczeniu – podatnik mający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (względnie osoba prawna niebędąca podatnikiem mająca siedzibę na terytorium kraju zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania się jako podatnik VAT UE) nabywa usługi od podatnika niemającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).
Aby wystąpił import usług, miejsce świadczenia usługi nabywanej przez podatnika od podatnika zagranicznego musi znajdować się na terytorium Polski (tylko wówczas dochodzi bowiem do świadczenia usługi podlegającej opodatkowaniu w Polsce – zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).
Warunki wystąpienia importu usług najprawdopodobniej są w przedstawionej sytuacji spełnione. Polska firma (czyli podatnik mający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju) nabyła bowiem usługę, której miejsce świadczenia znajduje się na terytorium Polski (na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT; przepis ten stanowi, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą ma siedzibę działalności gospodarczej). Ponadto nabycie to nastąpiło od zagranicznego podatnika, który – jak zakładam – nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Oznacza to, że w analizowanej sytuacji nabycie wskazanej usługi stanowi dla polskiego podatnika import usług.

Kiedy stawka 0 proc.

Ponieważ usługa transportowa, o której mowa w pytaniu, jest usługą transportu międzynarodowego w rozumieniu VAT (art. 83 ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy o VAT), to jej import może być opodatkowany stawką 0 proc. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT Warunkiem zastosowania preferencyjnej stawki jest posiadanie przez polskiego podatnika listu przewozowego lub dokumentu spedytorskiego (kolejowego, lotniczego, samochodowego, konosamentu morskiego, konosamentu żeglugi śródlądowej), stosowanego wyłącznie w komunikacji międzynarodowej, lub innego dokumentu, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim, oraz faktury wystawionej przez przewoźnika (art. 83 ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT), a jeżeli polski podatnik jest eksporterem transportowanych towarów – również dowodu wywozu towarów, o którym mowa w art. 83 ust. 6 ustawy o VAT (zob. art. 83 ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT).

Sposób wykazania w JPK_V7

Jeżeli import usługi jest opodatkowany VAT według stawki 0 proc., to należy go wykazać tylko w polu K_29 części ewidencyjnej oraz uwzględnić w polu P_29 części deklaracyjnej nowego pliku JPK_V7 przesyłanego za miesiąc powstania obowiązku podatkowego, tj. za październik 2020 r. (obowiązek podatkowy powstał bowiem w dacie wykonania usługi – zob. art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). W przeciwnym razie opodatkowany VAT według stawki 23 proc. import tej usługi należy wykazać w polach K_29 i K_30 części ewidencyjnej oraz uwzględnić w polach P_29 i P_30 części deklaracyjnej nowego pliku JPK_V7 przesyłanego za miesiąc powstania obowiązku podatkowego, tj. za październik 2020 r.
W obu przypadkach nie należy stosować żadnego szczególnego oznaczenia, w szczególności oznaczenia GTU_13, ponieważ oznaczeń GTU nie stosuje się przy rozpoznawaniu importu usług.
Podstawa prawna
  •  art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 19a ust. 1, art. 28b, art. 83 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1747)