Wiążąca informacja stawkowa będzie ważna tylko przez trzy lata, ale za to będzie można pytać o towary objęte mechanizmem podzielonej płatności. Procedura zwrotu VAT podróżnym będzie zelektronizowana.
ikona lupy />
DGP
Uściślone zostaną też przepisy dotyczące mechanizmu podzielonej płatności.
Wynika to z opublikowanego już projektu nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, zwanego potocznie slim VAT (od angielskich słów: simple, local and modern). Zasadniczo ma on wejść w życie od 1 stycznia 2021 r. (z niewielkimi wyjątkami).
O założeniach tego projektu w zakresie podatku od towarów i usług pisaliśmy w artykule „MF zapowiada uproszczenia w VAT” (DGP nr 139/2020). Ale oprócz sygnalizowanych już wcześniej przez resort finansów zmian pojawiły się również całkiem nowe propozycje.

Split payment

Projekt doprecyzowuje, że mechanizm podzielonej płatności (z ang. split payment) dotyczy faktur o wartości 15 tys. zł brutto lub większej. Resort nie ukrywa, że zmienia przepisy po pojawieniu się opinii ekspertów, że mechanizm split payment stosuje się wyłącznie przy fakturach o wartości 15 tys. zł brutto.
Na możliwość takiej właśnie wykładni zwróciliśmy uwagę, jako pierwsi, już w sierpniu 2019 r. w artykule „Split payment może nie zadziałać. Powodem niejasny przepis” (DGP 153/2019). Po roku ministerstwo przyznaje, że faktycznie przepis nie jest zbyt precyzyjny i dlatego zamierza go naprawić.
Dodatkowo z art. 108a ust. 1d ustawy o VAT będzie wprost wynikać, że podzielonej płatności nie stosuje się do potrąceń pozakodeksowych, np. w drodze tzw. nettingu.
Z wnioskiem o uwolnienie środków z rachunku VAT będzie mógł wystąpić także podmiot niebędący podatnikiem VAT, np. komornik sądowy.
Pojawi się możliwość opłacania z rachunku VAT zobowiązań podatkowych i celnych z tytułu importu na rzecz agencji celnych. Na brak takiej możliwości, co rodzi problemy z regulowaniem należności importowych, zwracaliśmy uwagę w artykule „Będzie łatwiej regulować zobowiązania importowe” (DGP nr 156/2020). Zacytowaliśmy wtedy pismo Ministerstwa Finansów zapowiadające odpowiednią zmianę w tym zakresie.

Wiążące informacje

Wiążące informacje stawkowe (WIS) mają być ważne trzy lata. Potem podatnik mógłby wystąpić o kolejną informację w tym samym zakresie.
Obecnie WIS-y mogą wygasnąć tylko w razie zmiany przepisów o VAT lub mogą zostać uchylone bądź zmienione w określonych przypadkach, np. w związku ze zmianami Nomenklatury Scalonej.
To zmieniłoby się po nowelizacji i co ważne, dotyczyłoby również już wydanych WIS, z tym że w odniesieniu do nich trzyletni okres byłby liczony nie od momentu ich wydania, tylko od momentu wejścia w życie nowelizacji.
Przypomnijmy, że podobną zmianę dotyczącą okresu ważności resort szykuje również w odniesieniu do wiążących informacji akcyzowych (WIA). Pisaliśmy o tym w artykule „Szykują się spore zmiany w akcyzie” (DGP nr 160/2020). W tym przypadku mowa jest jednak o 5-letnim terminie ważności WIA.
Zgodnie z projektem WIS nie byłaby w ogóle wydawana, gdy w sprawie, o którą pyta podatnik, będzie toczyło się postępowanie podatkowe lub sprawa zostanie rozstrzygnięta w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego.
Pojawi się za to możliwość otrzymywania WIS dla towarów klasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), np. dla towarów objętych mechanizmem podzielonej płatności. Obecne przepisy tego nie przewidują.

Zwrot podróżnym

Projekt przewiduje też spore zmiany w zakresie procedury Tax Free. Przypomnijmy, że obecnie w ramach tej procedury cudzoziemiec musi wywieźć za granicę Unii Europejskiej w bagażu osobistym towar kupiony w Polsce o wartości co najmniej 200 zł. Przedsiębiorca, który ma prawo sprzedawać w ramach tej procedury, wystawia podróżnemu paragon z naliczonym VAT i przekazuje mu imienny, papierowy dokument Tax Free określający kwotę zapłaconego podatku. Podróżny przedstawia dokument celnikowi na granicy, a ten potwierdza wywóz towaru, przystawiając pieczęć. Takie zasady przynoszą korzyści zarówno nabywcy (może odzyskać podatek), jak i sprzedawcy (po otrzymaniu potwierdzenia wywozu może zmniejszyć krajową stawkę VAT do 0 proc.).
Jednak – jak wyjaśnia resort finansów w uzasadnieniu do projektu – tak określone zasady są nadużywane w celu wyłudzenia VAT.
Dlatego MF zaproponowało, by dokumenty Tax Free były wystawiane i potwierdzane za pośrednictwem krajowego systemu teleinformatycznego, który będzie funkcjonował na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC). Każdy sprzedawca będzie musiał w momencie sprzedaży wystawić elektroniczny dokument Tax Free i za pomocą specjalnej aplikacji przesłać go do systemu informatycznego (podróżny otrzyma dokument elektroniczny bądź jego wydruk). Podstawą do zwrotu podatku będzie elektroniczne potwierdzenie przez celnika wywozu towaru poza granicę UE.
MF liczy na to, że nowe zasady ukrócą wyłudzenia, bo wyeliminują dzisiejszą możliwość ręcznego wypełniania Tax Free „często wystawianych in blanco i uzupełnianych na granicy, tuż przed dokonaniem odprawy celnej, danymi osoby, która w rzeczywistości nie dokonała ich zakupu, a jedynie przewozi te towary poza granicę”.
Sprzedawców będą też czekać inne nowe obowiązki, np. prowadzenie elektronicznej ewidencji dokumentów Tax Free i konieczność stosowania kas fiskalnych online. To – jak tłumaczy ministerstwo – skróci czas kontroli i czynności sprawdzających.
Zmiany upraszczające
Przypomnijmy, że projekt SLIM VAT zakłada następujące zmiany upraszczające w zakresie podatku od towarów i usług:
• łatwiej będzie skorygować fakturę zmniejszającą podstawę opodatkowania, bo nie będzie wymagane potwierdzenie odbioru korekty przez nabywcę,
• będzie jasne, że faktury korygujące in plus (tj. zwiększające podstawę opodatkowania) rozlicza się na bieżąco w okresie ich wystawienia,
• przy zaliczkach z tytułu eksportu zostanie wydłużony – z dwóch do sześciu miesięcy – czas na wywóz towarów poza Polskę dla celów zastosowania -proc. stawki VAT,
• podatnik będzie mógł wybrać do celów VAT zasady przeliczenia kursu walut tak jak dla przeliczenia przychodu w podatku dochodowym (z tym że będzie musiał stosować tę metodę przez co najmniej 12 miesięcy),
• będzie można odliczać podatek naliczony przy zakupie usług noclegowych w celu ich odsprzedaży,
• podwyższony zostanie limit prezentów o małej wartości z 10 zł do 20 zł,
• podatnicy rozliczający się miesięcznie będą mieli nie trzy, ale cztery miesiące na odliczanie VAT naliczonego. W przypadku podatników rozliczających się kwartalnie rozwiązanie pozostanie bez zmian. Nadal będą mogli VAT naliczony odliczać „na bieżąco” w okresie rozliczeniowym, w którym nabywają to prawo, lub w dwóch następnych okresach rozliczeniowych.
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy o VAT i prawa bankowego – w konsultacjach