Dla określenia statusu mikro lub małego i średniego przedsiębiorcy należy brać pod uwagę łączną liczbę pracowników oraz łączną kwotę rocznego obrotu i sumy bilansowej podmiotów powiązanych – wyjaśnił Polski Fundusz Rozwoju w reakcji na informacje mediów (w tym także DGP). Mowa o wątpliwościach co do definicji beneficjenta uprawnionego do pomocy z Tarczy Finansowej PFR.
Fundusz podkreślił, że w tym zakresie należy kierować się „Regulaminem ubiegania się o udział w programie rządowym Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw”. Jego treść – jak wskazuje PFR – nie zmieniła się od momentu publikacji 29 kwietnia 2020 r. Wynika z niej, że „określając status mikroprzedsiębiorcy lub MSP, beneficjent jest zobowiązany zweryfikować, czy zachodzą po jego stronie powiązania w ramach relacji łączących go z innymi przedsiębiorstwami (m.in. w ramach grup kapitałowych), (…) i w razie konieczności sumować dane dotyczące przedsiębiorstw z nim powiązanych”.
„W przypadku gdy dane przedsiębiorstwo posiada przedsiębiorstwa powiązane – do jego danych w zakresie liczby pracowników oraz rocznego obrotu i sumy bilansowej dolicza się w całości dane przedsiębiorstw powiązanych” – napisano w cytowanym przez PFR regulaminie.
Wynika z niego zatem, że beneficjentem programu nie może być podmiot, który z racji powiązań jest dużym przedsiebiorcą. Jest to – jak podkreśla PFR – zgodne zarówno z celami programu skierowanego do mikroprzedsiebiorstw i małych i średnich firm, jak i z zasadami prawa pomocy publicznej Unii Europejskiej.

Zmiana odpowiedzi

W artykule „PFR zmienił kryteria. Podmioty powiązane bez wsparcia” (DGP nr 88/2020) poinformowaliśmy o zmianie informacji zamieszczonej na stronie PFR, w zakładce „Pytanie i odpowiedzi”. Opublikowaliśmy fragment z 29 kwietnia 2020 r., z którego wynikało, że na potrzeby weryfikacji statusu mikrofirmy i MSP „kryterium skali zatrudnienia oraz skali finansowej odnosi się wyłącznie do przedsiębiorcy, bez uwzględnienia jego właściciela i spółek zależnych”.
Niedługo potem informacja ta została zmieniona. Aktualnie brzmi ona: „kryterium skali zatrudnienia oraz skali finansowej odnosi się do przedsiębiorcy, z uwzględnieniem jego właściciela i spółek zależnych”.
Cytowaliśmy ekspertów, których zdaniem źródło problemu tkwi w materiałach notyfikacyjnych. W materiałach Komisji Europejskiej notyfikujących program pomocowy zostało bowiem napisane, że ocena statusu beneficjentów tego programu powinna się odbywać według polskiej ustawy – Prawo przedsiębiorców. Na dowód zacytowaliśmy również te materiały.

Według unijnych kryteriów

– Prawdopodobnie popełniono w nich błąd. Skoro pomoc jest unijna, to powinna odbywać się według unijnych kryteriów – skomentowała w naszym artykule Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy i partner w Gekko Taxens.
Podobnego zdania jest PFR. „Stosowanie interpretacji, która wyłącznie uwzględniałaby odwołanie do definicji MSP z ustawy – Prawo przedsiębiorców – oraz wykluczałaby stosowanie przepisów unijnych w kontekście wykonywania decyzji KE, oznaczałoby działanie w sprzeczności z prawem unijnym oraz dotychczasowym orzecznictwem unijnym i krajowym” – informuje fundusz.
W jego opinii „stanowisko, zgodnie z którym definicja MSP powinna być interpretowana wyłącznie na podstawie prawa przedsiębiorców i w związku z tym nie wymaga uwzględniania powiązań między przedsiębiorcami w ramach grup kapitałowych, stoi w sprzeczności z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej UE oraz orzecznictwem, zarówno unijnym, jak i krajowym. Taka interpretacja mogłaby również prowadzić do sztucznego wydzielania MSP z grup kapitałowych oraz nadużyć w stosowaniu programu”.

Podręcznik to nie porada

PFR wyjaśnił zarazem, że „dostępne przed formalnym uruchomieniem programu (po zgodzie Komisji Europejskiej) prezentacje (Przewodnik, szkolenia, strona www) miały charakter wyłącznie wstępny i informacyjny oraz opatrzone były odpowiednimi klauzulami informacyjnymi, z których wynikało, że nie jest to porada prawna, a „analiza treści podręcznika powinna zostać dokonana z uwzględnieniem postanowień regulaminu ubiegania się o udział w programie”.
– Od 7 kwietnia na stronie internetowej www.pfrsa.pl znajdowała się w widocznym miejscu adnotacja, informująca, że: „Uruchomienie programu Tarcza Finansowa PFR dla Małych i Średnich Firm uzależnione jest od uzyskania decyzji Komisji Europejskiej. Zastrzegamy, że niektóre zapisy w programie mogą ulec zmianie lub zostać doprecyzowane” – tłumaczy PFR.