Jeżeli pracodawca odprowadzi składki na pracownicze plany kapitałowe w ustawowym terminie, to odliczy je od przychodów w miesiącu, za który należne jest wynagrodzenie pracownika
Tak wynika z odpowiedzi udzielonej na pytanie DGP przez Ministerstwo Finansów. Chodzi oczywiście o część sfinansowaną przez pracodawcę. O tym, kiedy jest ona kosztem podatkowym, mówi art. 22 ust. 6bc w związku z ust. 1ba ustawy o PIT (i odpowiednio art. 15 ust. 4ga w związku z ust. 1da ustawy o CIT).
Niestety przepisy w tym zakresie są nieprecyzyjne. Zwrócił na to uwagę na naszych łamach dr Grzegorz Matysek w artykule „Problem z odliczaniem wpłat do pracowniczych planów kapitałowych” (DGP nr 242/2019).
W świetle przepisów podatkowych wpłaty do PPK „w części finansowanej przez podmiot zatrudniający są kosztem uzyskania przychodów w miesiącu, za który są one należne”. Warunkiem jest tylko, aby zostały one odprowadzone do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone i pobrane. Taki termin wynika z art. 28 ustawy o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2215 ze zm.).

Komu są należne

Kłopot jest ze sformułowaniem „w miesiącu, za który są one należne”. Komu mają być należne wpłaty na PPK: pracownikowi (uczestnikowi PPK) czy funduszowi? W zależności od odpowiedzi, skutki podatkowe mogą być całkiem odmienne.
Przykład
Wynagrodzenie za grudzień 2019 r. jest wypłacane pracownikom 5 stycznia 2020 r. Natomiast wpłaty na PPK zostaną wykonane terminowo 15 lutego 2020 r.
Powstaje pytanie, kiedy wpłata z tytułu PPK jest kosztem podatkowym pracodawcy: w grudniu 2019 r., w styczniu 2020 r. czy może w lutym 2020 r.?
We wspomnianym artykule dr Grzegorz Matysek rozważał następujące możliwe odpowiedzi. Jeżeli przyjmiemy, że wpłaty na PPK:
• są należne pracownikowi (jako pochodna trwającego w grudniu stosunku pracy), to będzie ona kosztem grudnia 2019 r.;
• są one należne funduszowi, to składka będzie kosztem stycznia 2020 r. (z terminem płatności do 15 lutego 2020 r.), ponieważ wówczas powstał „obowiązek podatkowy”.
Autor artykułu odrzucił koncepcję, jakoby miesiącem potrącalności terminowej wpłaty do PPK miał być luty 2020 r.
Spytaliśmy więc Ministerstwo Finansów, jak należy rozumieć podmiot, któremu dana wpłata jest należna: czy jest nim pracownik czy fundusz.
Odpowiedź resortu jest korzystna dla pracodawców, bo pozwala zaliczyć wpłatę na PPK już w miesiącu, za który należne jest wynagrodzenie pracownika stanowiące podstawę do obliczenia wysokości wpłaty. W naszym przykładzie byłby to zatem koszt grudnia 2019 r.
Warunkiem jest jednak, by składka została odprowadzona w ustawowym terminie, czyli do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została obliczona.
W przeciwnym razie jest ona kosztem uzyskania przychodów w miesiącu, w którym zostanie dokonana wpłata środków na PPK – wyjaśnił resort.
To oznacza, że jeżeli pracodawca wpłaciłby składkę na PPK o dzień później, czyli 16 lutego, to zaliczy ją do kosztów lutego.
Odpowiedź MF na pytanie DGP
Stosownie do art. 22 ust. 6bc w związku z ust. 1ba ustawy o PIT (odpowiednio art. 15 ust. 4ga w związku z ust. 1da ustawy o CIT) wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych w części finansowanej przez podmiot zatrudniający stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są one należne, pod warunkiem że zostaną odprowadzone w terminie określonym w ustawie o PPK, czyli do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone. Przy czym przez miesiąc, za który wpłaty do PPK są należne, należy rozumieć miesiąc, za który należne jest wynagrodzenie pracownika stanowiące podstawę do obliczenia wysokości wpłaty finansowanej przez podmiot zatrudniający.
Natomiast, w przypadku niewpłacenia składek na PPK w tym terminie, stanowią one koszt uzyskania przychodów pracodawcy w miesiącu, w którym zostanie dokonana wpłata środków na PPK do instytucji finansowej.