Nabywca nie musi kontynuować działalności zbywcy, żeby można było mówić o dostawie zorganizowanej części przedsiębiorstwa – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Chodziło o małżonków pozostających w rozdzielności majątkowej. Byli oni współwłaścicielami sąsiadujących ze sobą działek. Na części z nich znajdowały się elektrownie wiatrowe, które mąż wykorzystywał w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, polegającej na wytwarzaniu zielonej energii.
Małżonkowie zdecydowali się na zniesienie współwłasności w drodze darowizny. Odtąd właścicielem wszystkich działek miała być żona, która miała wynajmować je podmiotom posiadającym koncesje na wytwarzanie energii elektrycznej, w tym niewykluczone - swojemu mężowi.
Spór toczył się o to, czy przekazane w darowiźnie składniki majątku stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa (ZCP). Gdyby tak było, to ich przekazanie nie byłoby objęte podatkiem od towarów i usług (na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT).
Małżonkowie uważali, że tak właśnie będzie. Podkreślali, że przekazany majątek to zespół składników wyodrębnionych funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo.

Tylko przy kontynuacji

Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi. Stwierdził, że o zbyciu ZCP można by mówić tylko wtedy, gdyby żona kontynuowała działalność męża. Tymczasem nie zamierza ona wytwarzać energii, ale jedynie wynajmować infrastrukturę podmiotom, które będą się tym zajmować. Skoro sposób wykorzystania wiatraków jest inny, to nie można mówić o przekazaniu ZCP – uznał dyrektor izby. Stwierdził więc, że transakcja powinna być opodatkowana VAT.
Tego samego zdania był WSA w Łodzi. Orzekł, że zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przechodzi na własność nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. Sąd uznał, że w definicji ZCP istotne znaczenie ma element funkcjonalny. „Poszczególne składniki majątku staną się zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli połączy je funkcja, jaką łącznie mogą spełnić – realizować określone zadania gospodarcze” – orzekł WSA. Uznał więc, że skoro żona zamierza jedynie wynająć pełną infrastruktury techniczną elektrowni wiatrowych, sama natomiast nie będzie kontynuować działalności po mężu, polegającej na wytwarzaniu energii, to nie zostanie spełniony warunek dotyczący zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Nie ma takiego wymogu

Małżonkowie przekonywali, że ustawa o VAT nie wymaga kontynuacji prowadzonej działalności dokładnie w takim samym zakresie, w jakim prowadził ją zbywca. Nie uzależnia od tego możliwości przyporządkowania określonych składników majątkowych do kategorii „zorganizowana część przedsiębiorstwa”.
Argument ten podzielił Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Bożena Dziełak wyjaśniła, że z przepisów wcale nie wynika, by zorganizowana część przedsiębiorstwa służyła kontynuowaniu działalności zbywcy.
– Brak takiej kontynuacji nie powoduje, że zbycie wyodrębnionych składników majątkowych przestaje być zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa -tłumaczyła sędzia Dziełak.
SN: Obciążenie hipoteką nie liczy się przy podziale majątku
SN: Obciążenie hipoteką nie liczy się przy podziale majątku

Zobacz również
Dodała, że liczy się to, czy zbyty majątek dalej służy do prowadzenia działalności gospodarczej. Bez znaczenia jest natomiast, czy jest to działalność tożsama.
Sędzia Dziełak przypomniała, że tak samo orzekł NSA w wyroku z 1 marca 2013 r. (sygn. akt I FSK 375/12). Chodziło wtedy o składniki majątku służące działalności edukacyjnej. „Specyfika sprawy polega na tym, że o ile nabywca prowadziłby po prostu działalność edukacyjną, zbywca nie prowadzi jej bezpośrednio, lecz udostępnia swój budynek (wynajmuje go) na ten cel” – stwierdził wtedy NSA. I orzekł o spełnieniu wymogu wyodrębnienia funkcjonalnego, o którym mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT (definicja „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”).
Zbyty majątek ma służyć do działalności gospodarczej, ale nie musi być ona tożsama

orzecznictwo

Wyrok NSA z 27 sierpnia 2019 r., sygn. akt I FSK 1265/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia