Subskrybuj nas na Youtube
Rok 2019 przyniósł obszerne zmiany w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.). Niestety, pomimo deklarowanych ułatwień i uproszczeń dla podatników nowelizacje zostały zdominowane przez regulacje służące uszczelnianiu systemu podatkowego.
Prawodawca szczególnie skupił się na walce z unikaniem opodatkowania i implementacji zasad określonych w dyrektywie Rady 2016/1164 z 12 lipca 2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego (Dz.Urz. UE. z 2016 r. L 193, s. 1 ze zm.; dalej: dyrektywa ATAD). Co ważne, ustawodawca bardzo poważnie potraktował założenie, że w dyrektywie tej zamieszczone zostały regulacje de minimis, które identyfikują jedynie minimalny poziom ochrony Skarbu Państwa. W konsekwencji wprowadzane są coraz bardziej restrykcyjne przepisy.
Trudno też uznać za przyjazne podatnikom unormowania wprowadzające do ordynacji podatkowej dodatkowe zobowiązanie podatkowe, którego celem jest zniechęcenie do podejmowania działań o charakterze optymalizacyjnym.
Jednak nie tylko restrykcyjność nowo wprowadzanych przepisów i instytucji stanowić może problem dla podatników. Szczególnie niepokoić musi to, że niektóre unormowania są nie do końca jasne, czytelne i jednoznaczne.
Nie można zaś uznać za zgodną z zasadami stanowienia prawa sytuacji, w której prawodawca już w przepisach prawa podatkowego przewiduje konieczność przygotowania przez ministra finansów objaśnień do nowo wprowadzanych przepisów. A w praktyce, resort finansów jeszcze przed wejściem w życie regulacji ogłosił konsultacje dla potrzeb przygotowania objaśnień do nowych regulacji. Należałoby raczej oczekiwać, że przepisy będą tak skonstruowane, że możliwe będzie ich stosowanie bez konieczności uzyskiwania dodatkowych wyjaśnień, a jeżeli już, to jedynie do poszczególnych regulacji, a nie do całych instytucji.
Trudno bowiem oprzeć się wrażeniu, że taka formuła, w ramach której całość przepisów rozdziału jest przedmiotem objaśnień ministra finansów, może prowadzić do popularyzacji zbyt fiskalnych wykładni.
W niniejszym opracowaniu zamieszczone zostały informacje nt. zmian, jakie w 2019 r. (nie tylko od stycznia) są wprowadzane do ordynacji podatkowej. Ze względu na przyjętą formułę (tabelaryczną) poszczególne modyfikacje omówione zostały bez bardzo pogłębionej analizy, lecz ze wskazaniem na najistotniejsze, czasami podstawowe obszary nowelizacji. Należy dodać, że w momencie przygotowywania tego opracowania są zapowiadane, jednak nie zostały jeszcze opublikowane w finalnej wersji, objaśnienia do schematów podatkowych (MDR).
Wobec zapowiedzi wprowadzenia od 2020 r. całkiem nowej ordynacji podatkowej, która ma być bardziej przyjazna podatnikom, dawać im większą ochronę, może trochę dziwić, że prawodawca zdecydował się na tak duże zmiany w dotychczas obowiązujących przepisach. Niepokój potęgować może to, że obecna największa nowelizacja wprowadzona była pod hasłem 3xP, tj. przyjaznego, prostego i przejrzystego systemu podatkowego, a jej efektem są unormowania, które w znacznej mierze trudno uznać za poprawiające sytuację podatników.
