•   Sejm zajął się zmianami w PIT zwiększającymi ulgę rodzinną
•  Kwota zmniejszająca podatek na każde dziecko ma wzrosnąć do 572,54 zł
•  Taką kwotę rodzice mieliby prawo odliczyć już w rozliczeniu za 2007 rok

Połączone komisje Finansów Publicznych oraz Rodziny i Praw Kobiet przedstawiły sprawozdanie z prac nad projektami zakładającymi wprowadzenie wyższej ulgi dla rodziców. Jeżeli proponowane zmiany zostaną uchwalone, to rodzice w rozliczeniu za 2007 rok pomniejszą podatek o 572,54 zł na każde dziecko. Obecnie jest to 120 zł.

Dwa warianty ulgi

Przypomnijmy, że sejmowe komisje debatowały nad dwoma propozycjami podatkowej preferencji dla rodziców. Pierwsza z nich przewidywała podniesienie obowiązującej kwoty ulgi w wysokości 120 zł na każde dziecko poprzez powiązanie tej podwyżki z kwotą zmniejszającą podatek.

Druga zakładała wprowadzenie nowej konstrukcji ulgi polegającej na pomniejszeniu podstawy opodatkowania o kwotę 3015 zł rocznie na każde dziecko. Sejmowe Komisje wybrały pierwsze z rozwiązań. Projekt złożony w Sejmie przez klub PiS i przedstawiony w drugim czytaniu zakłada, że ulga rodzinna na każde dziecko wzrośnie z kwoty 120 zł do wysokości kwoty zmniejszającej podatek. W rozliczeniu za 2007 rok odliczenie wyniosłoby zatem 572,54 zł na każde dziecko (kwota ta odpowiada dochodowi niepowodującemu obowiązku zapłaty podatku, który w 2007 roku wynosi 3015 zł).

Przyjęcie takiego rozwiązania oznacza, że wysokość ulgi będzie się zmieniała wraz z wysokością kwoty zmniejszającej podatek w danym roku podatkowym. Kwoty te zostały zapisane w ustawie nowelizującej ustawę o PIT z 16 listopada 2006 r. W 2008 roku kwota odliczenia ulegnie podwyższeniu do 586,85 zł. Począwszy od 2009 roku zacznie obowiązywać dwustopniowa skala podatkowa z kwotą zmniejszającą podatek wynoszącą 556,02 zł. Niewykluczone jednak, że kwota zmniejszająca podatek po 2009 roku będzie waloryzowana, co wpłynie na wysokość ulgi w kolejnych latach. Jak już wspomnieliśmy, wyższa ulga po raz pierwszy znalazłaby zastosowanie już w rozliczeniu za 2007 rok.

Projekt zmienia wysokość preferencji dla rodziców, pozostawia natomiast bez zmian zasady i warunki korzystania z odliczenia. Wyjaśnijmy zatem, że ulgę można uwzględnić w rocznej deklaracji podatkowej (lub rocznym obliczeniu podatku dochodowego dokonywanym przez płatnika). Ulgę odliczą od podatku dochodowego pomniejszonego o kwotę składki zdrowotnej rodzice rozliczający się z fiskusem według progresywnej skali podatkowej. Warunek ten eliminuje z grona uprawnionych do ulgi podatników prowadzących działalność gospodarczą, którzy wybrali szczególną formę rozliczeń (ryczałt albo kartę podatkową). Preferencja dotyczy łącznie obojga rodziców, przy czym kwotę ulgi odlicza się od podatku obojga lub jednego z nich. Do skorzystania z ulgi wystarczy zatem, aby jedno z rodziców rozliczało podatek dochodowy na ogólnych zasadach. W przypadku podatników rozwiedzionych lub w separacji ulga przysługuje temu z rodziców, u którego dzieci faktycznie przebywają.

Ulga na każde dziecko

Zmianie nie ulegnie również zasada, zgodnie z którą odliczeniu podlega kwota stanowiąca iloczyn liczby wychowywanych dzieci i kwoty ulgi. Oznacza to, że wysokość preferencji w danej rodzinie będzie zależała od liczby dzieci wychowywanych w danym roku podatkowym. Ulga dotyczy zarówno dzieci własnych, jak i przysposobionych: małoletnich oraz bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny. Ulga obejmie także dzieci do 25 roku życia uczące się w szkołach wyższych, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały one dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych o podatku, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.

Parlament może zdążyć

Zgodnie z zapowiedziami, Sejm ma zostać rozwiązany 7 września, czyli pod koniec następnego posiedzenia, na którym ma odbyć się również trzecie czytanie ustawy. Jeżeli posłowie zdążą z uchwaleniem nowelizacji nie oznacza to jednak, że wyższa preferencja podatkowa dla rodziców zacznie obowiązywać. Proces legislacyjny obejmuje bowiem jeszcze senacki etap prac. Tymczasem kadencje Sejmu i Senatu są identyczne. Zgodnie z art. 98 ust. 3 konstytucji skrócenie kadencji Sejmu oznacza skrócenie kadencji senatu. Jeżeli zatem sejm rozwiąże się po uchwaleniu ustawy wprowadzającej wyższą ulgę na dzieci, senat może nie mieć szans nad nią procedować. Możliwy jest jednak inny scenariusz. Rodzice odliczą od podatku wyższą ulgę, jeżeli posłowie uchwalą nowelizację na następnym posiedzeniu i w tym samym czasie zbierze się Senat, który zdąży ją rozpatrzyć przed rozwiązaniem parlamentu. Jest jednak jeden warunek. Senatorowie nie mogą wprowadzać do ustawy poprawek. W przeciwnym wypadku ustawa musiałaby trafić ponownie do Sejmu.

Ponieważ jednak nowelizacja nie jest kontrowersyjna i popierają ją wszystkie kluby poselskie, wszystko wskazuje na to, że senatorowie nie będą wprowadzać poprawek, aby umożliwić jej wejście w życie. Jeżeli obecny Sejm i Senat nie przyjmą ustawy, projekt nowelizacji trafi niestety do kosza, zgodnie z zasadą, że wraz z rozwiązaniem parlamentu kończy się także żywot wszystkich wniesionych do niego projektów ustaw.

MAGDALENA MAJKOWSKA

magdalena.majkowska@infor.pl