Ostatni dzień działalności firmy X osoby fizycznej to 30 czerwca 2007 r. W dniu 2 lipca 2007 r. dokonany został notarialnie aport całego przedsiębiorstwa do spółki jawnej Y. Czy w czerwcu osoba fizyczna, czyli firma X, powinna wykazać dokonany aport w deklaracji VAT-7?

PAWEŁ JABŁONOWSKI
ekspert podatkowy, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy
Tak
Jeżeli wniesienie aportu zostało potwierdzone fakturą wystawioną 30 czerwca 2007 r., przedmiotowa dostawa powinna zostać uwzględniona w rozliczeniu za czerwiec 2007 r.
Obowiązek podatkowy w VAT powstaje co do zasady w momencie wydania towarów, natomiast jeżeli takie wydanie powinno być potwierdzone fakturą VAT, obowiązek powstaje w chwili wystawienia tej faktury, nie później jednak niż siódmego dnia od momentu wydania towaru.
Skoro wniesienie aportu zostało dokonane w formie aktu notarialnego, można domniemywać, że przedmiotem aportu jest nieruchomość, dla której skuteczności wniesienia konieczne jest zachowanie formy szczególnej. Przeniesienie własności nieruchomości nie jest tożsame z przeniesieniem prawa do dysponowania towarem jak właściciel w rozumieniu ustawy o VAT. Zatem do dokonania dostawy (powstania obowiązku podatkowego) wystarczy samo faktyczne wydanie rzeczy, tak aby nabywca mógł nią władać w sensie ekonomicznym. Biorąc pod uwagę powyższe, to nie podpisanie aktu notarialnego potwierdzającego przejście prawa własności nieruchomości na spółkę będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w VAT, tylko samo wydanie rzeczy. W tym miejscu należy także wspomnieć, że konstytutywnym momentem powstania spółki jawnej jest wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, zatem przy przenoszeniu prawa do dysponowania towarem jak właściciel należy dokonać tego na już istniejącą spółkę.
Jeżeli zatem wniesienie aportu zostało potwierdzone fakturą, wystawioną dnia 30 czerwca 2007 r., przedmiotowa dostawa powinna zostać uwzględniona w rozliczeniu za czerwiec 2007 r. Jeżeli natomiast wniesienie aportu (w rozumieniu ustawy o VAT) zostało dokonane po 30 czerwca albo faktura została wystawiona po tej dacie, mogą pojawić się pewne komplikacje.
Przedsiębiorca bowiem prawdopodobnie wyrejestrował się jako czynny podatnik VAT, a zatem nie ma prawa do wystawiania faktur VAT. Ponadto może pojawić się kwestia konieczności rozliczenia podatnika kończącego działalność, o której mowa w art. 14 ustawy o VAT. Należy bowiem mieć na uwadze, że zgodnie z powyżej przytoczonym artykułem, w przypadku zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, opodatkowaniu VAT podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów. Oczywiście powyżej wskazany obowiązek podatkowy związany z likwidacją działalności gospodarczej ma zastosowanie wyłącznie w stosunku do towarów, do których przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Trzeba także zwrócić uwagę, że mimo dosłownego brzmienia art. 14 ustawy o VAT, który wskazuje jedynie na konieczność opodatkowania towarów własnej produkcji i towarów handlowych, to organy podatkowe stosują wykładnię celowościową przedmiotowego przepisu i wskazują, że konieczne jest opodatkowanie także środków trwałych związanych z likwidowaną działalnością - w stosunku do których oczywiście przysługiwało prawo do odliczenia podatku.
Reasumując, rozliczenie wnoszonego aportu może nastąpić za czerwiec 2007 roku, jeżeli dostawa i wystawienie faktury nastąpiło w tym miesiącu.
(MGM)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 14 ust. 1 oraz art. 19 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).