Odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegają składki ubezpieczeniowe faktycznie zapłacone w danym roku, niezależnie od tego, którego roku dotyczą.

JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
28 grudnia 2006 r. podatnik dokonał wpłaty w wysokości 3,3 tys. zł na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przyszłych składek na ubezpieczenie społeczne, tj. dotyczących stycznia 2007 r. Składki te zostały przelane na konto ZUS bez zaznaczenia, kogo dotyczą, gdyż nie ma technicznych możliwości opisania przelewu. Wszystkie dokonywane przez podatnika płatności ZUS są oznaczone nazwą, NIP oraz REGON. Składki należne za podatnika, jak i za zatrudnionych przez podatnika pracowników są płacone w jednej kwocie, nie ma zatem możliwości rozróżnienia, kogo konkretnie dotyczą. W jakim momencie należy odliczyć od podstawy opodatkowania kwoty składek na ubezpieczenie społeczne?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
Artykuł 26 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nie zawiera zastrzeżenia co do okresu, którego dotyczą składki ZUS, ważny jest tylko moment zapłaty.
Podstawę obliczenia podatku stanowi generalnie dochód po odliczeniu kwot: składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących. Odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o PIT oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Odliczeniu mogą więc podlegać kwoty składek na ubezpieczenie społeczne, które zostały faktycznie uiszczone przez podatnika, w tym również w drodze zapłaty bezpośredniej przez samego podatnika. Odliczeniu podlegają składki faktycznie zapłacone w danym roku, niezależnie od tego, którego roku dotyczą. Jeśli więc podatnik opłaci w danym roku podatkowym zaległe lub przyszłe składki (pod warunkiem że ZUS nie dokona ich zwrotu podatnikowi), będą one wówczas podlegać odliczeniu.
W rezultacie zapłacone przez podatnika 28 grudnia 2006 r. składki w kwocie 3,3 tys. zł na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe, które dotyczyły stycznia 2007 r. mogły zostać przez podatnika odliczone od dochodu za rok 2006 pod warunkiem, że składki te nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, jak również nie zostały podatnikowi zwrócone przez ZUS.
Zauważyć jednak należy, że pomniejszenie dochodu o faktycznie zapłacone składki emerytalno-rentowe jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem podatnika. Nie ma on obowiązku pomniejszać swojego dochodu o faktycznie uiszczone składki.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie z 28 września 2007 r. (nr IA-415/121/2007)
EWA MATYSZEWSKA