W Czechach zarówno stawki PIT, jak i CIT są stopniowo obniżane. CIT obecnie wynosi 21 proc., a w 2010 roku ma osiągnąć poziom 19 proc. Podobnie jest z PIT. Dziś jego stawka liniowa to 15 proc. W latach następnych ma być stopniowo zmniejszana
Republika Czeska wzbudza duże zainteresowanie przedsiębiorców, w tym również przedsiębiorców z Polski. Wynika ono z prostych zasad zakładania i prowadzenia działalności, jak również przejrzystych przepisów, w tym przepisów podatkowych.

Rodzaje działalności

Paweł Nocznicki, starszy konsultant w Accreo Taxand, wyjaśnia, że czeskie przepisy rozróżniają trzy rodzaje działalności gospodarczej: rzemieślniczą, regulowaną oraz wolną.
- Prowadzenie działalności wymaga uzyskania odpowiedniego pozwolenia i wpisu do rejestru handlowego. W przypadku działalności rzemieślniczej oraz regulowanej wymagane jest uzyskanie uprawnień w postaci tzw. karty przedsiębiorcy (jego koszt wynosi ok. 1 tys. koron czeskich (CZK) - ok. 40 euro) lub koncesji na podejmowanie określonej działalności. Działalność wolna nie wymaga natomiast posiadania żadnych uprawnień - tłumaczy Paweł Nocznicki.
Dodaje, że przedsiębiorcy zagraniczni mogą podejmować działalność m.in. w formie: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością; spółki akcyjnej; przedstawicielstwa (oddziału); spółki jawnej; spółki komandytowej.
Najczęściej występującymi formami działalności są spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna.

Charakterystyka form

Z informacji naszego rozmówcy z Accreo Taxand wynika, że spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością może utworzyć od 1 do 50 wspólników. Spółka z o.o. utworzona przez jednego wspólnika nie może być udziałowcem innej jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
- Minimalny kapitał zakładowy spółki wynosi 200 tys. CZK (ok. 8 tys. euro). Minimalny wkład każdego ze wspólników wynosi 20 tys. CZK. Przed wpisem do rejestru w całości powinny zostać wniesione wkłady niepieniężne, natomiast wkłady pieniężne co najmniej w 30 proc. Łączna wartość wniesionych wkładów powinna wynieść 100 tys. CZK. Wspólnicy spółki ponoszą odpowiedzialność za jej długi do momentu i do wysokości niewniesionych wkładów - podkreśla Paweł Nocznicki.
Informuje też, że wspólnikami spółki akcyjnej mogą być osoby prawne lub osoby fizyczne. Do powołania spółki koniecznych jest co najmniej dwóch wspólników. Istnieje możliwość powołania spółki jednoosobowej, ale wspólnikiem takiej spółki może być wyłącznie osoba prawna. Minimalny kapitał zakładowy wynosi 2 mln CZK (ok. 78 tys. euro). Poziom ten ulega podwyższeniu do 20 mln CZK (ok. 780 tys. euro) przy spółce z publiczną subskrypcją akcji. Przed wpisem do rejestru wkłady niepieniężne powinny zostać wniesione w całości, a wkłady pieniężne w 30 proc.
- Przedstawicielstwo nie posiada osobowości prawnej, ale funkcjonuje jako reprezentacja obcej spółki w Czechach. Przedstawicielstwo podlega rejestracji w rejestrze handlowym. Dla przedstawicielstwa powinien zostać powołany dyrektor, który powinien zostać ujawniony w rejestrze. W nazwie przedstawicielstwa powinna zawierać się nazwa podmiotu powołującego (spółki matki). W rejestrze należy również ujawnić zakres planowanej działalności w Czechach. Przedstawicielstwo może prowadzić wyłącznie działalność w zakresie objętym wpisem - stwierdza Paweł Nocznicki.
Z jego danych wynika również, że spółka jawna jest raczej rzadko wybierana przez obcokrajowców, jako forma prowadzenia działalności. Spółka musi się składać z co najmniej dwóch wspólników. Nie ma wymogów co do wartości wkładu lub maksymalnej liczby wspólników. Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Wszyscy wspólnicy mogą samodzielnie reprezentować spółkę i kierować jej sprawami.
- I na koniec spółka komandytowa, która musi składać się z co najmniej jednego komplementariusza (który ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, tzn. odpowiada całym swoim majątkiem) i jednego komandytariusza (który odpowiada tylko do wysokości sumy komandytowej). Każdy komandytariusz zobowiązany jest wpłacić minimum 5 tys. CZK (ok. 200 euro) tytułem wkładu. Do reprezentowania spółki uprawnieni są komplementariusze, chyba że inaczej postanowiono w umowie spółki - argumentuje nasz rozmówca.

Opodatkowanie CIT

W 2008 roku stawka CIT w Czechach została obniżona z 24 do 21 proc. W kolejnych latach będzie ulegać dalszemu zmniejszeniu - w 2009 - 20 proc., od 2010 - 19 proc.
Paweł Nocznicki wyjaśnia, że co do zasady, koszty podatkowe stanowią wydatki ponoszone w celu osiągania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródeł przychodów. Przy niektórych rodzajach wydatków przepisy wprowadzają dodatkowe warunki do zaliczenia w koszty lub w ogóle wyłączają możliwość odliczenia.
- Dodatkowo podatnicy mają możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania 100 proc. wydatków ponoszonych na badania i rozwój. Zwolnienie to obejmuje m.in. koszty prac teoretycznych i eksperymentalnych, prac projektowych, konstrukcyjnych oraz kosztów certyfikacji. Dotyczy to jednak wyłącznie wydatków na rozwój ponoszonych samodzielnie i zasadniczo nie obejmuje kosztów nabycia wyników badań od innych podmiotów - podkreśla Paweł Nocznicki.
Jego zdaniem, podatnicy, którzy otrzymali pomoc publiczną na inwestycję, mogą uzyskać ulgę podatkową. W przypadku podmiotów rozszerzających swoją działalność na terenie Czech ulga obejmuje część udzielonej pomocy publicznej. Pełna ulga, w wysokości udzielonej pomocy publicznej, dotyczy natomiast podmiotów rozpoczynających działalność w Czechach. Przy czym ulga nie obejmuje podatku od zysków odsetkowych danego podmiotu. Ulgę podatkową można rozliczać w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych.
Straty można rozliczać od dochodów podlegających opodatkowaniu osiąganych w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych. Nie dotyczy to jednak podmiotów, które uzyskały ulgę podatkową (muszą one rozliczyć całość strat przed wystąpieniem z wnioskiem o udzielenie ulgi). Rozliczanie strat nie jest również możliwe, jeżeli struktura własnościowa podmiotu zmieniła się o co najmniej 25 proc., spółka uległa połączeniu lub innej formie restrukturyzacji.
WAŻNA LICZBA
21 proc. - wynosi obecnie stawka czeskiego podatku dochodowego od osób prawnych

PIT od dochodów

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają rezydenci Czech. Jak tłumaczy Paweł Nocznicki, za rezydentów uznaje się osoby mające miejsce stałego pobytu na terenie Czech lub przebywające w tym kraju przez okres 183 dni w ciągu 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych.
PIT ma charakter proporcjonalny (liniowy). W 2008 roku jego wysokość została określona na poziomie 15 proc. osiągniętych dochodów. Od 2009 roku planowane jest dalsze zmniejszenie stawki podatku (najprawdopodobniej do 12,5 proc.). Efektywnie stawka podatkowa jest jednak wyższa, jako że podstawa opodatkowania określana jest od tzw. wynagrodzeń super-brutto, które obejmują wartość wynagrodzeń powiększonych m.in. o świadczenia na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.

Rozliczenia VAT

Czeski podatek od towarów i usług wpisuje się w zharmonizowany system Unii Europejskiej bazujący na rozwiązaniach zawartych w Dyrektywie 2006/112/WE.
- Obowiązek rejestracji dla potrzeb VAT obejmuje podmioty, których roczny obrót przekracza 1 mln CZK (ok. 39 tys. euro). Obowiązek taki obejmuje również podmioty zakupujące określone usługi opodatkowane w ramach importu usług lub nabywające towary z innych państw UE, jeżeli wartość tych nabyć przekracza 326 tys. CZK (ok. 13 tys. euro) rocznie. Czeskie przepisy przewidują rozliczenia miesięczne lub kwartalne - mówi Paweł Nocznicki.
WAŻNE ADRESY
www.weh.cz - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze
www.mzv.cz/warsaw - Ambasada Republiki Czeskiej w Polsce
www.czechinvest.org - Czeska Agencja Rozwoju Inwestycji i Przedsiębiorczości
www.czechtradeoffices.com - Czeska Agencja Wspierania Handlu
www.komora.cz - Izba Gospodarcza Republiki Czeskiej
www.mpo.cz - Ministerstwo Przemysłu i Handlu Czech
www.mfcr.cz - Ministerstwo Finansów Czech
businessinfo.cz/en/ - Portal BusinessWeb
www.strukturalni-fondy.cz - Czeski Portal o Funduszach Unii Europejskiej
Ewa Matyszewska