Działalność gospodarcza prowadzona jest często w pomieszczeniach niestanowiących własności przedsiębiorcy, ale użytkowanych, np. na podstawie umowy najmu. W celu dostosowania tych lokali do własnych potrzeb niezbędne jest poniesienie określonych wydatków. W jaki sposób rozliczać poniesione nakłady?
Wydatki takie mogą być zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, gdy dotyczą bieżącej eksploatacji lub remontów. Jeżeli mają charakter ulepszenia, mogą zwiększać wartość początkową tzw. inwestycji w obcych środkach trwałych. W takiej sytuacji będą zaliczane do kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne. Ulepszenie środka trwałego to dokonanie przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji środka trwałego. Prawo podatkowe nie zawiera natomiast ani definicji remontu, ani inwestycji w obcych środkach trwałych. Powszechnie przyjmuje się, że inwestycją w obcym środku trwałym są wydatki poniesione na ulepszenie obcego środka trwałego, przy czym wydatki te ponoszone są w celu jego dostosowania do potrzeb prowadzonej działalności. W przypadku remontu można posiłkować się definicją zawartą w prawie budowlanym. Stanowi ona, że remont to wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji. Inwestycje w obcych środkach trwałych podlegają amortyzacji niezależnie od przewidywanego okresu używania. Zastosowanie do nich mogą mieć indywidualne stawki amortyzacyjne. Okres amortyzacji nie może być krótszy niż dziesięć lat. Do ustalenia wartości początkowej inwestycji w obcym środku trwałym stosuje się odpowiednio zasady obowiązujące dla własnych środków trwałych. W przypadku dodatkowych nakładów dotyczących już używanej inwestycji w obcym środku trwałym, o ile spełniają one definicję ulepszenia oraz suma poniesionych wydatków przewyższa wartość 3,5 tys. zł w ciągu roku podatkowego, należy uwzględnić je w wartości początkowej inwestycji. Odpisy amortyzacyjne od zwiększonej wartości początkowej dokonywane są od miesiąca następnego po miesiącu, w którym ulepszenie wprowadzone zostało do ewidencji. Jeżeli przed zakończeniem pełnego okresu amortyzacji inwestycji w obcym środku trwałym dojdzie do rozwiązania umowy, nie ma możliwości zaliczenia wcześniej poniesionych wydatków inwestycyjnych do kosztów podatkowych w wysokości niezamortyzowanej części tej inwestycji. Jeżeli jednak użytkujący lokal otrzyma od wynajmującego lub następnego najemcy zwrot nakładów, do przychodów zaliczy jedynie tę część otrzymanej kwoty, która przekraczać będzie wartość niezamortyzowanej części inwestycji.
dr JANUSZ MARCINIUK
doradca podatkowy Marciniuk i Wspólnicy